Wstęp do językoznawstwa
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0100-GLZ108A |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Wstęp do językoznawstwa |
Jednostka: | Wydział Filologiczny |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | (brak danych) |
Forma studiów: | stacjonarne |
Wymagania wstępne: | Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu gramatyki i stylistyki, wiedzy o języku i wiedzy o kulturze oraz historii na poziomie szkoły średniej. |
Skrócony opis: |
Celem zajęć jest zapoznanie studentów/studentek z terminologią lingwistyczną, myślą językoznawczą począwszy od starożytności, dorobkiem wybitnych językoznawców oraz teoriami językoznawczymi XIX i XX wieku. |
Efekty uczenia się: |
W wyniku przeprowadzonych zajęć studenci/studentki powinni być w stanie: e1 – opisać i scharakteryzować podstawowe kierunki rozwoju językoznawstwa od starożytności do czasów współczesnych (na przykład „glossematyka”). 01G-1A_W06 e2 – znać podstawowe pojęcia językoznawcze i posługiwać się nimi w sposób prawidłowy (na przykład „polisemia”). 01G-1A_W02, 01G_1A_U02 e3 – odróżniać i zdefiniować typowe dla danego okresu teorie (na przykład „teoria falowa”). 01G-1A_W06 e4 – scharakteryzować w sposób ogólny prawa językowe (na przykład „prawo Grimma”). 01G-1A_W06 e5 – wskazać ważne osobowości w historii językoznawstwa, wymienić ich podstawowe dzieła i scharakteryzować ich dorobek i osiągnięcia (na przykład Benjamin Lee Whorf).) 01G-1A_W06 e6 – opisać działy językoznawstwa (na przykład „lingwistyka tekstu”) 01G-1A_W01 e7 – orientować się w źródłowej literaturze językoznawczej (na przykład „Kurs językoznawstwa ogólnego” de Saussure’a), podręcznikach, słownikach01G-1A_W06 e8 – określić interdyscyplinarny charakter językoznawstwa (na przykład „psycholingwistyka”). 01G-1A_W03 e9 – wymienić możliwości zastosowania językoznawstwa w praktyce (na przykład „glottodydaktyka”).01G-1A_W03 e10 – dostrzegać doniosłość języka dla rozwoju cywilizacji, kultury i techniki (na przykład „rozwój pisma i alfabetów”).01G-1A_K05 |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-25 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Proseminarium, 15 godzin
Wykład, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Dorota Wesołowska | |
Prowadzący grup: | Dorota Wesołowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Proseminarium - Ocena zgodna z regulaminem studiów Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Czy ECTS?: | T |
|
Metody dydaktyczne: | Metody dydaktyczne wykład problemowy: ew1 – ew4, |
|
Sposoby i kryteria oceniania: | Wykład jest zaliczane na podstawie ocen ze sprawdzianów Skala ocen dla sprawdzianów pisemnych: 1. przy osiągnięciu przez studenta 51 – 59% maksymalnej liczby punktów – ocena: dostateczny (3,0) 2. przy osiągnięciu przez studenta 60 – 69% maksymalnej liczby punktów – ocena: dostateczny plus (3,5) 3. przy osiągnięciu przez studenta 70 – 79% maksymalnej liczby punktów – ocena: dobry (4,0) 4. przy osiągnięciu przez studenta 80 – 89% maksymalnej liczby punktów– ocena: dobry plus (4,5) 5. przy osiągnięciu przez studenta 90 – 100% maksymalnej liczby punktów – ocena: bardzo dobry (5,0) - oceniane efekty z zakresu wiedzy (ew1, ew2, ew3, ew4): sprawdziany pisemne - oceniane efekty z zakresu umiejętności (eu1, eu2,eu3): sprawdziany pisemne - oceniane efekty z z zakresu kompetencji (ek1): sprawdziany pisemne |
|
Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się: | Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się: • sprawdziany pisemne |
|
Szczegółowe treści kształcenia: | tałcenia 1. Historia językoznawstwa w XX- Ferdinand de Saussure i początki strukturalizmu (Szkoła kazańska, „Kurs językoznawstwa ogólnego”), Tesnière i składnia zależnościowa, rozwój teorii walencji. Szkoła praska i rozwój fonologii, glossematyka, szkoła londyńska, Jerzy Kuryłowicz, strukturalizm amerykański, Bloomfield i deskryptywizm, Harris i dystrybucjonalizm, hipoteza Sapira–Whorfa), Pike i tagmemika, Karl Bühler i „teoria języka”, Chomsky i gramatyka generatywno – transformacyjna, Langacker i kognitywizm, 2. Językoznawstwo – struktura i przedmiot badań. Definicje i rola języka 3.Fonetyka i fonologia – pojęcia fon, fonem, alofon, cecha dystynktywna, para minimalna 4.Morfologia – pojęcia morfem, morf, alomorf, klasyfikacja morfemów 5. Słowotwórstwo – mechanizmy słowotwórcze w j. niemieckim i polskim 6. Składnia – struktura zdania, szyk zdania 7. Semantyka – definicje znaczenia, badania semazjologiczne i onomazjologiczne 8. Pragmatyka – kontekst, implikatura, presupozycja, akt mowy 9.Językoznawstwo w ujęciu interdyscyplinarnym (lingwistyka stosowana, kontrastywna, etnolingwistyka, psycholingwistyka, socjolingwistyka, translatoryka, neurolingwistyka, juryslingwistyka, glottodydaktyka, dialektologia, tekstologia). |
|
Literatura: |
Grzegorczykowa, R. Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007. Helbig,G., Dzieje językoznawstwa nowożytnego, Wrocław 1982. Kocsany, Piroska. Grundkurs. Linguistik. Ein Arbeitsbuch für Anfänger. Paderborn 2010. T. Milewski, Językoznawstwo, Warszawa 2004.. K. Polański (ed.) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław 2003. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-19 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Proseminarium, 15 godzin
Wykład, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Dorota Wesołowska | |
Prowadzący grup: | Dorota Wesołowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Proseminarium - Ocena zgodna z regulaminem studiów Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Czy ECTS?: | T |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-01-23 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Proseminarium, 15 godzin
Wykład, 20 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Dorota Wesołowska | |
Prowadzący grup: | Dorota Wesołowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Proseminarium - Ocena zgodna z regulaminem studiów Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Czy ECTS?: | T |
|
Metody dydaktyczne: | Wykład informacyjny, praca w grupie z tekstami |
|
Sposoby i kryteria oceniania: | Obecność na zajęciach. Aktywny udział w proseminarium, przygotowanie odpowiedzi na pytania dotyczące treści wykładu, opracowanie hasła dotyczącego ważnych osobowości z historii językoznawstwa (prezentacja w PowerPoint)oraz test końcowy. Test ma formę pisemną i sprawdza wiedzę zdobytą na wykładzie. Na test składa się 10 pytań otwartych. Ocena jest pozytywna w przypadku uzyskania 60% ogólnej liczby punktów. Test sprawdza wszystkie efekty kształcenia. Ocena końcowa z przedmiotu jest wypadkową wszystkich ocen cząstkowych, uzyskanych na zajęciach. Największą wagę ma ocena z testu. |
|
Szczegółowe treści kształcenia: | Czasy przedhistoryczne i antyczne, glottogeneza, ewolucja pisma (pismo hieroglificzne, hieratyczne i demotyczne, Champollion i kamień z Rosetty, Henry Rawlinson i pismo klinowe, alfabet fenicki, grecki, cyryliczny, łaciński, Michael Ventris i pismo linearne A i B, pismo chińskie, alfabet runiczny, znaki diakrytyczne), dorobek starożytnych Indii (Panini), starożytnej Grecji (Platon, spór naturalistów i konwencjonalistów, analogistów i anomalistów) i Rzymu (Varro, Donatus), średniowiecze (scholastyka) i renesans (gramatyka z Port – Royal), językoznawstwo historyczno – porównawcze (bracia Schlegel, bracia Grimm, Rask, Bopp, Humboldt, Steinthal, Schleicher i teoria drzewa genealogicznego, Schmidt i teoria falowa), młodogramatyzm i okres przedstrukturalistyczny (bezwyjątkowość praw głosowych, Verner, Leskien, Brugmann, Paul, Delbrück, Whitney, indoeuropeistyka (hipotetyczny prajęzyk, charakterystyka rodzin językowych i języków), Ferdinand de Saussure i początki strukturalizmu (Szkoła kazańska, „Kurs językoznawstwa ogólnego”), Tesnière i składnia zależnościowa, rozwój teorii walencji. Szkoła praska i rozwój fonologii, glossematyka, szkoła londyńska, Jerzy Kuryłowicz, strukturalizm amerykański, Bloomfield i deskryptywizm, Harris i dystrybucjonalizm, hipoteza Sapira–Whorfa), Pike i tagmemika, Karl Bühler i „teoria języka”, Chomsky i gramatyka generatywno – transformacyjna, Langacker i kognitywizm, języki sztuczne, leksykologia (semazjologia, etymologia, polisemia, homonimia, synonimia, antonimia, frazeologia, paremiografia, „–lekty” i „–nimy”), językoznawstwo w ujęciu interdyscyplinarnym (lingwistyka stosowana, kontrastywna, etnolingwistyka, psycholingwistyka, socjolingwistyka, translatoryka, neurolingwistyka, juryslingwistyka, glottodydaktyka, dialektologia, tekstologia). |
|
Literatura: |
Buβmann, H., Lexikon der Sprachwissenschaft, Stuttgart 2002. Brandt, P. et al., Sprachwissenschaft, Köln 2006. Busch, A./ Stenschke, O., Germanistische Linguistik, Tübingen 2008. Grzegorczykowa, R. Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007. Helbig,G., Dzieje językoznawstwa nowożytnego, Wrocław 1982. Hoffmann, L., (ed.), Sprachwissenschaft, Berlin 2000. Knapp, A.,(ed.), Angewandte Linguistik, Tübingen 2007. Kocsany, Piroska. Grundkurs. Linguistik. Ein Arbeitsbuch für Anfänger. Paderborn 2010. T. Milewski, Językoznawstwo, Warszawa 2004.. K. Polański (ed.) Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, Wrocław 2003. |
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.