UNIWERSYTET ŁÓDZKI - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gramatyka historyczna języka polskiego z elementami scs (1)

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0100-PLA210
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Gramatyka historyczna języka polskiego z elementami scs (1)
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 3.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Forma studiów:

stacjonarne
Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu wykształcenie umiejętności interpretacji procesów i zmian językowych zachodzących w systemie fonetycznym języka polskiego. W toku zajęć student odnajduje rezultaty tych zmian w staropolskich tekstach pisanych i we współczesnej polszczyźnie. Założeniem przedmiotu jest wykształcenie umiejętności samodzielnej rekonstrukcji wybranych form językowych oraz opanowanie przez studenta podstawowej terminologii dotyczącej językoznawstwa diachronicznego.
Efekty uczenia się:

Wiedza Student:

1. ma podstawową wiedzę o powiązaniu gramatyki historycznej języka polskiego z innymi naukami humanistycznymi (01P-1A_W02);

2. zna podstawową terminologię nauk filologicznych (01P-1A_W03);

3. ma uporządkowaną wiedzę ogólną, obejmującą terminologię, teorie i metodologię z zakresu językoznawstwa historycznego (01P-1A_W04);

4.ma uporządkowaną wiedzę szczegółową z zakresu polonistycznego językoznawstwa historycznego (01P-1A_W05;

5. ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń (01P-1A_W07);

6. ma uporządkowaną wiedzę o pochodzeniu języka polskiego oraz jego historycznym rozwoju; rozpoznaje i nazywa najważniejsze zmiany fonetyczne i fleksyjne, które zaszły w języku w języku prasłowiańskim i w języku polskim, rekonstruuje formy prasłowiańskie (01P-1A_W10).

Umiejętności Student:

1. potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informację z wykorzystaniem różnych źródeł i sposobów (01P-1A_U01);

2. potrafi rozpoznać różne rodzaje tekstów polskich oraz przeprowadzić ich analizę gramatyczną z zastosowaniem metod językoznawstwa historycznego (01P-1A_U05);

3. umie merytorycznie argumentować, z wykorzystaniem poglądów innych autorów, oraz formułowania wniosków (01P-1A_U07);

4. umie przygotować typowe prace pisemnych w języku polskim z zakresu gramatyki historycznej języka polskiego, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł (01P-1A_U08);

5. umie przygotować wystąpienie ustne w języku polskim, dotyczące zagadnień szczegółowych z zakresu gramatyki historycznej języka polskiego, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł (01P-1A_U09);

6. potrafi porozumiewać się z wykorzystaniem różnych kanałów i technik komunikacyjnych, ze specjalistami w zakresie językoznawstwa polonistycznego w języku polskim (01P-1A_U10).

Kompetencje społeczne Student potrafi współpracować w grupie w zakresie organizowania jej pracy oraz wchodzenia w wyznaczone role. (P1A_K02)

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2018/2019" (zakończony)

Okres: 2019-02-18 - 2019-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia konwersatoryjne, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Danuta Kowalska
Prowadzący grup: Danuta Kowalska, Anita Pawłowska-Kościelniak, Ewa Woźniak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia konwersatoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Zaliczenie
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

Ćwiczenia przedmiotowe;

klasyczna metoda problemowa,

dyskusja dydaktyczna.

wykład konwencjonalny,

wykład z prezentacją multimedialną,

klasyczna metoda problemowa


Sposoby i kryteria oceniania:

Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów

Konwersatorium - Ocena zgodna z regulaminem studiów

Szczegółowe treści kształcenia:

Zagadnienia ogólne i filologiczne


1. Metody badawcze językoznawstwa historycznego.


2. Pochodzenie języka polskiego.


3. Język staro–cerkiewno–słowiański, jego rola w kulturze Słowian i w rekonstrukcji prajęzyka.


4. Najstarsze pisma słowiańskie. Przystosowanie alfabetu łacińskiego do zapisywania tekstów polskich. Etapy rozwoju ortografii polskiej.


5. Najstarsze polskie zabytki językowe.


Fonetyka i fonologia


1. System wokaliczny i konsonantyczny psł. i scs. Pochodzenie głosek psł. i scs.


2. Palatalizacje spółgłosek tylnojęzykowych.


3. Metateza grup ort–, olt–, tort, tolt, tert, telt.
Literatura:

Literatura podstawowa

Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1955 (i wyd. nast.).

K. Długosz-Kurczabowa, S. Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1998, wyd. 2, Warszawa 2001 (lub wydania następne).

S. Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1971.

Z. Stieber, Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1966 (lub: Rozwój fonologiczny języka polskiego, Warszawa 1960).

S. Dubisz, W. Decyk-Zięba, Teksty staropolskie: analizy i interpretacje, Warszawa 2003.

C. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, Warszawa 1981 (lub inne wydania).

T. Friedelówna, C. Łapicz., Język staro-cerkiewno-słowiański, Toruń 2003 (lub inne wydania).

Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa 2005, rozdz. X. Historia języka polskiego, s. 651-812.

R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 166-178.

Słowniki

A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000.

W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.

A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1957 (lub wyd. następne).

S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. I-VI, wyd. II, Lwów 1854-1860, wyd. III, Warszawa 1951 (lub wyd. następne).

F. Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, (A-Ł), Kraków 1952 i następne.

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, Warszawa 1953 nast.

Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M. R. Mayenowa, t. I-XXI, (A-P), Wrocław 1966 i nast.

Wybory tekstów

S. Vrtel-Wierczynski (red.), Wybór tekstów staropolskich. Czasy najdawniejsze do 1543 r., Warszawa 1969.

W. Wydra, W. R. Rzepka, (red) Chrestomatia polska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1995.

S. Słoński, Wybór tekstów starosłowiańskich (starobułgarskich), Warszawa 1952.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2017/2018" (zakończony)

Okres: 2018-02-19 - 2018-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia konwersatoryjne, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Danuta Kowalska
Prowadzący grup: Danuta Kowalska, Magdalena Pietrzak, Magdalena Wismont, Ewa Woźniak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia konwersatoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Zaliczenie
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

Ćwiczenia przedmiotowe;

klasyczna metoda problemowa,

dyskusja dydaktyczna.

wykład konwencjonalny,

wykład z prezentacją multimedialną,

klasyczna metoda problemowa


Sposoby i kryteria oceniania:

Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów

Konwersatorium - Ocena zgodna z regulaminem studiów

Szczegółowe treści kształcenia:

Zagadnienia ogólne i filologiczne


1. Metody badawcze językoznawstwa historycznego.


2. Pochodzenie języka polskiego.


3. Język staro–cerkiewno–słowiański, jego rola w kulturze Słowian i w rekonstrukcji prajęzyka.


4. Najstarsze pisma słowiańskie. Przystosowanie alfabetu łacińskiego do zapisywania tekstów polskich. Etapy rozwoju ortografii polskiej.


5. Najstarsze polskie zabytki językowe.


Fonetyka i fonologia


1. System wokaliczny i konsonantyczny psł. i scs. Pochodzenie głosek psł. i scs.


2. Palatalizacje spółgłosek tylnojęzykowych.


3. Metateza grup ort–, olt–, tort, tolt, tert, telt.
Literatura:

Literatura podstawowa

Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1955 (i wyd. nast.).

K. Długosz-Kurczabowa, S. Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1998, wyd. 2, Warszawa 2001 (lub wydania następne).

S. Rospond, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1971.

Z. Stieber, Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, Warszawa 1966 (lub: Rozwój fonologiczny języka polskiego, Warszawa 1960).

S. Dubisz, W. Decyk-Zięba, Teksty staropolskie: analizy i interpretacje, Warszawa 2003.

C. Bartula, Podstawowe wiadomości z gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na tle porównawczym, Warszawa 1981 (lub inne wydania).

T. Friedelówna, C. Łapicz., Język staro-cerkiewno-słowiański, Toruń 2003 (lub inne wydania).

Język polski. Kompendium, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa 2005, rozdz. X. Historia języka polskiego, s. 651-812.

R. Grzegorczykowa, Wstęp do językoznawstwa, Warszawa 2007, s. 166-178.

Słowniki

A. Bańkowski, Etymologiczny słownik języka polskiego, Warszawa 2000.

W. Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 2005.

A. Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków 1957 (lub wyd. następne).

S. B. Linde, Słownik języka polskiego, t. I-VI, wyd. II, Lwów 1854-1860, wyd. III, Warszawa 1951 (lub wyd. następne).

F. Sławski, Słownik etymologiczny języka polskiego, (A-Ł), Kraków 1952 i następne.

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, Warszawa 1953 nast.

Słownik polszczyzny XVI wieku, red. M. R. Mayenowa, t. I-XXI, (A-P), Wrocław 1966 i nast.

Wybory tekstów

S. Vrtel-Wierczynski (red.), Wybór tekstów staropolskich. Czasy najdawniejsze do 1543 r., Warszawa 1969.

W. Wydra, W. R. Rzepka, (red) Chrestomatia polska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1995.

S. Słoński, Wybór tekstów starosłowiańskich (starobułgarskich), Warszawa 1952.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-6