UNIWERSYTET ŁÓDZKI - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gramatyka opisowa języka polskiego 2

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0100-SPJA403A
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Gramatyka opisowa języka polskiego 2
Jednostka: Wydział Filologiczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (zmienne w czasie) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: (brak danych)
Forma studiów:

stacjonarne
Wymagania wstępne:

Zaliczone zajęcia z gramatyki opisowej języka polskiego 1
Skrócony opis:

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z systemem gramatycznym polszczyzny, zwłaszcza z zagadnieniami z zakresu słowotwórstwa i fleksji.

Efekty uczenia się:

Student zna i rozumie:

ew1. miejsce i rolę gramatyki w uczeniu się języka polskiego (01SP-1A_W01)

ew2. terminy językoznawcze z zakresu słowotwórstwa i fleksji (01SP-1A_W03)

ew3. wybrane fakty i zjawiska z zakresu słowotwórstwa i fleksji współczesnej polszczyzny (01SP-1A_W04)

ew4. strukturę współczesnego języka polskiego w zakresie słowotwórstwa i fleksji (01SP-1A_W05)

Student potrafi:

eu1. analizować zjawiska słowotwórcze i fleksyjne we współczesnej polszczyźnie (01SP-1A_U01, 01SP-1A_U08)

eu2. przeprowadzać słowotwórczą i fleksyjną analizę tekstu (01SP-1A_U03, 01SP-1A_U011, 01SP-1A_U13)

eu3. tworzyć prace pisemne w zakresie słowotwórstwa i fleksji współczesnej polszczyzny (01SP-1A_U05, 01SP-1A_U08, 01SP-1A_U13)

eu4. formułować i analizować problemy badawcze słowotwórstwa i fleksji (01SP-1A_U012, 01SP-1A_U13)

Student jest gotów do:

ek1. krytycznej oceny swojej wiedzy i umiejętności w zakresie słowotwórstwa i fleksji (01SP-1A_K01)

ek2. zachowań kreatywnych, współdziałania w grupie międzykulturowej 01SP-1A_K04)

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (w trakcie)

Okres: 2025-03-03 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia konwersatoryjne, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Beata Grochala-Woźniak
Prowadzący grup: Mateusz Gaze
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia konwersatoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Forma zaliczenia:

zaliczenie na ocenę
Metody dydaktyczne:

prezentacja, metody ćwiczeniowo-praktyczne (ćwiczeń przedmiotowych), dyskusja, elementy wykładu konwersatoryjnego
Sposoby i kryteria oceniania:

Na ocenę końcową składają się: oceny z kolokwiów, ćwiczeń przedmiotowych oraz aktywność na zajęciach. Warunkiem zaliczenia jest także frekwencja na zajęciach wynosząca 85% liczby godzin przedmiotu.

Skala ocen:

100-90% - bdb

89-83% - db+

82-76% - db

75-68% - dst+

67-60% - dst
Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się:

Weryfikacji będą podlegały wypowiedzi ustne i pisemne studentów wskazujące na opanowanie kolejnych zagadnień słowotwórczych oraz fleksyjnych.
Szczegółowe treści kształcenia:

1. Miejsce słowotwórstwa w systemie językowym. Podstawowe pojęcia słowotwórstwa. Wyrazy słowotwórczo niepodzielne. Zjawisko leksykalizacji formacji słowotwórczych.

2. Pojęcie motywacji słowotwórczej. Parafraza słowotwórcza. Typy morfologiczne wyrazów motywowanych. Złożenia i derywaty. Derywaty właściwe i asocjacyjne. Derywaty regularne semantycznie i nieregularne semantycznie.

3. Temat słowotwórczy (podstawa słowotwórcza, baza) i formant słowotwórczy. Typy tematów słowotwórczych: równe tematom fleksyjnym wyrazów motywujących, wyrażeniom przyimkowym, dwu tematom fleksyjnym (złożenia), tematy słowotwórcze dezintegrowane i rozszerzone. Typy formantów słowotwórczych: afiksalne, alternacyjne, paradygmatyczne, prozodyczne, syntaktyczne.

4. Typy derywacji ze względu na rodzaj formantu: afiksalna (dodatnia), dezintegralna (ujemna), paradygmatyczna, alternacyjna, syntaktyczna, prozodyczna. Kontaminacja. Uniwerbizacja. Wielomotywacyjność derywatów.

5. Funkcje formantów: semantyczna, syntaktyczna. Klasyfikacja derywatów ze względu na funkcje formantu: transpozycyjne, mutacyjne, modyfikacyjne.

6. Wartość kategorialna derywatu. Kategoria słowotwórcza. Typ słowotwórczy. Produktywne typy słowotwórcze współczesnej polszczyzny ogólnej.

7. Klasyfikacja słowotwórcza rzeczowników. Kategorie słowotwórcze rzeczownika. Charakterystyka rzeczowników złożonych.

8. Charakterystyka słowotwórcza przymiotników i przysłówków we współczesnej polszczyźnie ogólnej.

9. Charakterystyka słowotwórcza czasowników.

10. Najważniejsze pojęcia fleksji. Kategorie fleksyjne i klasyfikacyjne. Temat fleksyjny i końcówka fleksyjna.

11. Kategoria rodzaju gramatycznego i liczby we współczesnej polszczyźnie. Singularia i pluralia tantum. Kategoria przypadka.

12. Dwa tematy formotwórcze czasownika i oparte na nich formy. Formy tworzone przez czasowniki dokonane i niedokonane. Kategoria osoby. Formy osobowe i nieosobowe. Kategoria czasu. Kategoria trybu. Kategoria strony.

13. Fleksja rzeczownika. Charakterystyczne właściwości deklinacyjne rzeczowników. Formy oboczne i synkretyczne. Zagadnienie wołacza. Zakres zjawiska synkretyzmu. Osobliwości w odmianie rzeczowników.

14. Odmiana przymiotnika. Zakres synkretyzmu form przymiotnikowych. Supletywizm form przymiotnika. Kategoria stopnia: stopniowanie syntetyczne i analityczne. Typy deklinacji zaimków. Charakterystyczne cechy deklinacji liczebników.
Literatura:

Literatura podstawowa:

Nagórko A., Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Warszawa 2006.

Strutyński J., Gramatyka polska, Kraków 1999.

Literatura uzupełniająca:

Grzegorczykowa R., Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa 1984

Bańko M., Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2002

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-02-26 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia konwersatoryjne, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Loewe
Prowadzący grup: Iwona Loewe
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia konwersatoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Informacje dodatkowe:

brak
Metody dydaktyczne:

pamięciowe

analiza

synteza

wnioskowanie (dedukcja)
Sposoby i kryteria oceniania:

Praca przy tablicy i wykonywanie poleceń merytorycznych na bieżąco.

Obserwacja wiadomości utrwalonych i obserwacja jakości kreatywnego oraz logicznego myślenia analitycznego

Pozytywne opracowanie testu weryfikacyjnego (60%)
Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się:

Dwa testy śródsemestralne i ich pozytywne opracowanie pisemne
Szczegółowe treści kształcenia:

Morfem, rodzaje morfemów, alternacje

analiza morfologiczna

Derywat, postawa słowotwórcza, formant i jego rodzaje

analiza słowotwórcza

temat fleksyjny, końcówka fleksyjna, wyraz fleksyjny a wokabuła

analiza fleksyjna
Literatura:

Nagórko, A. (2000). Zarys gramatyki polskiej (4. wyd.). Wydawnictwo Naukowe PWN.

Maciołek, M. (2012). Tęczowa gramatyka języka polskiego w tabelach. (J. Nesswetha i in., tłum.; T. 1, 2). Uniwersytet Śląski.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-25
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia konwersatoryjne, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Beata Grochala-Woźniak
Prowadzący grup: Beata Grochala-Woźniak, Paulina Kaźmierczak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia konwersatoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

prezentacja, metody ćwiczeniowo-praktyczne (ćwiczeń przedmiotowych), dyskusja, elementy wykładu konwersatoryjnego
Sposoby i kryteria oceniania:

Na ocenę końcową składają się: oceny z kolokwiów, ćwiczeń przedmiotowych oraz aktywność na zajęciach. Warunkiem zaliczenia jest także frekwencja na zajęciach wynosząca 85% liczby godzin przedmiotu.

Skala ocen:

100-90% - bdb

89-83% - db+

82-76% - db

75-68% - dst+

67-60% - dst
Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się:

Weryfikacji będą podlegały wypowiedzi ustne i pisemne studentów wskazujące na opanowanie kolejnych zagadnień słowotwórczych oraz fleksyjnych.
Szczegółowe treści kształcenia:

1. Miejsce słowotwórstwa w systemie językowym. Podstawowe pojęcia słowotwórstwa. Wyrazy słowotwórczo niepodzielne. Zjawisko leksykalizacji formacji słowotwórczych.

2. Pojęcie motywacji słowotwórczej. Parafraza słowotwórcza. Typy morfologiczne wyrazów motywowanych. Złożenia i derywaty. Derywaty właściwe i asocjacyjne. Derywaty regularne semantycznie i nieregularne semantycznie.

3. Temat słowotwórczy (podstawa słowotwórcza, baza) i formant słowotwórczy. Typy tematów słowotwórczych: równe tematom fleksyjnym wyrazów motywujących, wyrażeniom przyimkowym, dwu tematom fleksyjnym (złożenia), tematy słowotwórcze dezintegrowane i rozszerzone. Typy formantów słowotwórczych: afiksalne, alternacyjne, paradygmatyczne, prozodyczne, syntaktyczne.

4. Typy derywacji ze względu na rodzaj formantu: afiksalna (dodatnia), dezintegralna (ujemna), paradygmatyczna, alternacyjna, syntaktyczna, prozodyczna. Kontaminacja. Uniwerbizacja. Wielomotywacyjność derywatów.

5. Funkcje formantów: semantyczna, syntaktyczna. Klasyfikacja derywatów ze względu na funkcje formantu: transpozycyjne, mutacyjne, modyfikacyjne.

6. Wartość kategorialna derywatu. Kategoria słowotwórcza. Typ słowotwórczy. Produktywne typy słowotwórcze współczesnej polszczyzny ogólnej.

7. Klasyfikacja słowotwórcza rzeczowników. Kategorie słowotwórcze rzeczownika. Charakterystyka rzeczowników złożonych.

8. Charakterystyka słowotwórcza przymiotników i przysłówków we współczesnej polszczyźnie ogólnej.

9. Charakterystyka słowotwórcza czasowników.

10. Najważniejsze pojęcia fleksji. Kategorie fleksyjne i klasyfikacyjne. Temat fleksyjny i końcówka fleksyjna.

11. Kategoria rodzaju gramatycznego i liczby we współczesnej polszczyźnie. Singularia i pluralia tantum. Kategoria przypadka.

12. Dwa tematy formotwórcze czasownika i oparte na nich formy. Formy tworzone przez czasowniki dokonane i niedokonane. Kategoria osoby. Formy osobowe i nieosobowe. Kategoria czasu. Kategoria trybu. Kategoria strony.

13. Fleksja rzeczownika. Charakterystyczne właściwości deklinacyjne rzeczowników. Formy oboczne i synkretyczne. Zagadnienie wołacza. Zakres zjawiska synkretyzmu. Osobliwości w odmianie rzeczowników.

14. Odmiana przymiotnika. Zakres synkretyzmu form przymiotnikowych. Supletywizm form przymiotnika. Kategoria stopnia: stopniowanie syntetyczne i analityczne. Typy deklinacji zaimków. Charakterystyczne cechy deklinacji liczebników.
Literatura:

Literatura podstawowa:

Nagórko A., Zarys gramatyki polskiej (ze słowotwórstwem), Warszawa 2006.

Strutyński J., Gramatyka polska, Kraków 1999.

Literatura uzupełniająca:

Grzegorczykowa R., Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa 1984

Bańko M., Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa 2002
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-6