Finanse publiczne i prawo finansowe

T

Liczba punktów ECTS określona jest w planie studiów, dostępnym na stronie internetowej Wydziału Prawa i Administracji UŁ.

W przypadku ćwiczeń - metoda ćwiczeniowa, studium przypadku (case study). W przypadku wykładu - metoda wykładowa z elementami konwersatorium.

Kryteria oceniania:

5 - bardzo dobry – wyróżniająca się praca bez błędów merytorycznych i formalnych (dopuszczalne sporadyczne drobne usterki formalne)

4+ - dobry plus – praca powyżej średniego standardu z pewnymi błędami

4 - dobry - solidna praca, ale z szeregiem zauważalnych błędów

3+ - dostateczny plus – praca na średnim poziomie, zadowalająca, ale ze znaczącymi błędami

3 - dostateczny – praca spełnia minimalne kryteria

2 - niedostateczny – praca wykazuje podstawowe braki w opanowaniu materiału, nie spełnia minimalnych kryteriów.

Zaliczenie ćwiczeń:

- bieżąca praca studenta na zajęciach - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw

- ustalone przez poszczególnych prowadzących ćwiczenia dla swoich grup: praca pisemna (np. krótki esej na zadany temat, streszczenie

i komentarz do orzeczenia) lub wypowiedź ustna - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw, kolokwium.

Zaliczenie egzaminu - test jednokrotnego wyboru.

Wykład:

1. pojęcie i zakres finansów publicznych

2. system budżetowy i parabudżetowy

3. konstytucyjne podstawy finansów publicznych

4. pojęcie podatku i niepodatkowych ciężarów publicznych

5. rodzaje podatków

6. podmioty prawa finansowego

7. odpowiedzialność w prawie finansowym (podatnik, płatnik, inkasent, osoby trzecie, następcy prawni)

8. interpretacje przepisów prawa podatkowego

9. nadpłata i jej postacie

10. zwalczanie unikania opodatkowania

11. budżet jednostki samorządu terytorialnego

12. procedura budżetowa w samorządzie

13. dochody, wydatki, przychody i rozchody jednostek samorządu terytorialnego

14. deficyt budżetowy a granice zadłużania j.s.t.

15. system korekcyjno-wyrównawczy

Ćwiczenia:

1. budżet państwa a ustawa budżetowa - pojęcie i charakter prawny

2. procedura budżetowa

3. dochody, wydatki, przychody i rozchody budżetu państwa

4. deficyt budżetowy

5. dług publiczny

6. wieloletni plan finansowy

Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część ogólna wraz z częścią konstytucyjną, Warszawa 2010;

Hanusz A. (red.) Prawo finansowe. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2019; Ofiarski Z. (red.) Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2020

T

Liczba punktów ECTS określona jest w planie studiów, dostępnym na stronie internetowej Wydziału Prawa i Administracji UŁ.

W przypadku ćwiczeń - metoda ćwiczeniowa, studium przypadku (case study). W przypadku wykładu - metoda wykładowa z elementami konwersatorium.

Kryteria oceniania:

5 - bardzo dobry – wyróżniająca się praca bez błędów merytorycznych i formalnych (dopuszczalne sporadyczne drobne usterki formalne)

4+ - dobry plus – praca powyżej średniego standardu z pewnymi błędami

4 - dobry - solidna praca, ale z szeregiem zauważalnych błędów

3+ - dostateczny plus – praca na średnim poziomie, zadowalająca, ale ze znaczącymi błędami

3 - dostateczny – praca spełnia minimalne kryteria

2 - niedostateczny – praca wykazuje podstawowe braki w opanowaniu materiału, nie spełnia minimalnych kryteriów.

Zaliczenie ćwiczeń:

- bieżąca praca studenta na zajęciach - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw

- ustalone przez poszczególnych prowadzących ćwiczenia dla swoich grup: praca pisemna (np. krótki esej na zadany temat, streszczenie

i komentarz do orzeczenia) lub wypowiedź ustna - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw, kolokwium.

Zaliczenie egzaminu - test jednokrotnego wyboru.

Wykład:

1. pojęcie i zakres finansów publicznych

2. system budżetowy i parabudżetowy

3. konstytucyjne podstawy finansów publicznych

4. pojęcie podatku i niepodatkowych ciężarów publicznych

5. rodzaje podatków

6. podmioty prawa finansowego

7. odpowiedzialność w prawie finansowym (podatnik, płatnik, inkasent, osoby trzecie, następcy prawni)

8. interpretacje przepisów prawa podatkowego

9. nadpłata i jej postacie

10. zwalczanie unikania opodatkowania

11. budżet jednostki samorządu terytorialnego

12. procedura budżetowa w samorządzie

13. dochody, wydatki, przychody i rozchody jednostek samorządu terytorialnego

14. deficyt budżetowy a granice zadłużania j.s.t.

15. system korekcyjno-wyrównawczy

Ćwiczenia:

1. budżet państwa a ustawa budżetowa - pojęcie i charakter prawny

2. procedura budżetowa

3. dochody, wydatki, przychody i rozchody budżetu państwa

4. deficyt budżetowy

5. dług publiczny

6. wieloletni plan finansowy

Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część ogólna wraz z częścią konstytucyjną, Warszawa 2010;

Hanusz A. (red.) Prawo finansowe. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2019; Ofiarski Z. (red.) Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2020

T

Liczba punktów ECTS określona jest w planie studiów, dostępnym na stronie internetowej Wydziału Prawa i Administracji UŁ.

W przypadku ćwiczeń - metoda ćwiczeniowa, studium przypadku (case study). W przypadku wykładu - metoda wykładowa z elementami konwersatorium.

Kryteria oceniania:

5 - bardzo dobry – wyróżniająca się praca bez błędów merytorycznych i formalnych (dopuszczalne sporadyczne drobne usterki formalne)

4+ - dobry plus – praca powyżej średniego standardu z pewnymi błędami

4 - dobry - solidna praca, ale z szeregiem zauważalnych błędów

3+ - dostateczny plus – praca na średnim poziomie, zadowalająca, ale ze znaczącymi błędami

3 - dostateczny – praca spełnia minimalne kryteria

2 - niedostateczny – praca wykazuje podstawowe braki w opanowaniu materiału, nie spełnia minimalnych kryteriów.

Zaliczenie ćwiczeń:

- bieżąca praca studenta na zajęciach - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw

- ustalone przez poszczególnych prowadzących ćwiczenia dla swoich grup: praca pisemna (np. krótki esej na zadany temat, streszczenie

i komentarz do orzeczenia) lub wypowiedź ustna - sprawdzenie efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw, kolokwium.

Zaliczenie egzaminu - test jednokrotnego wyboru.

Wykład:

1. pojęcie i zakres finansów publicznych

2. system budżetowy i parabudżetowy

3. konstytucyjne podstawy finansów publicznych

4. pojęcie podatku i niepodatkowych ciężarów publicznych

5. rodzaje podatków

6. podmioty prawa finansowego

7. odpowiedzialność w prawie finansowym (podatnik, płatnik, inkasent, osoby trzecie, następcy prawni)

8. interpretacje przepisów prawa podatkowego

9. nadpłata i jej postacie

10. zwalczanie unikania opodatkowania

11. budżet jednostki samorządu terytorialnego

12. procedura budżetowa w samorządzie

13. dochody, wydatki, przychody i rozchody jednostek samorządu terytorialnego

14. deficyt budżetowy a granice zadłużania j.s.t.

15. system korekcyjno-wyrównawczy

Ćwiczenia:

1. budżet państwa a ustawa budżetowa - pojęcie i charakter prawny

2. procedura budżetowa

3. dochody, wydatki, przychody i rozchody budżetu państwa

4. deficyt budżetowy

5. dług publiczny

6. wieloletni plan finansowy

Dębowska-Romanowska T., Prawo finansowe. Część ogólna wraz z częścią konstytucyjną, Warszawa 2010;

Hanusz A. (red.) Prawo finansowe. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2019; Ofiarski Z. (red.) Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, Warszawa 2020

Liczba punktów ECTS określona jest w planie studiów (siatce godzin), dostępnym na stronie internetowej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego.

1) wykład problemowo-informacyjny;

2) ćwiczenia - metoda ćwiczeniowa; wyszukiwanie, analiza i interpretacja źródeł prawa finansowego, zwłaszcza przepisów ustawy o finansach publicznych, ustawy Ordynacja podatkowa i wybranych ustaw podatkowych, rozwiązywanie kazusów (studium przypadków), prezentacja referatów, prac na zadany temat. W trakcie zajęć używane są liczne prezentacje multimedialne.

Egzamin pisemny sprawdzający efekty kształcenia w zakresie wiedzy i umiejętności: 3 pytania otwarte, 60 min.

Zaliczenie ćwiczeń na podstawie:

- kolokwium, testów sprawdzających efekty kształcenia w zakresie wiedzy,

- aktywności na zajęciach, w tym przygotowanych referatów i innych prac,

- innych kryteriów ustalonych przez osoby prowadzące ćwiczenia - służą sprawdzeniu efektów kształcenia w zakresie umiejętności i postaw.

Kryteria oceniania

5 bardzo dobry – wyróżniająca się praca, bez błędów merytorycznych i formalnych (dopuszczalne sporadyczne drobne usterki formalne)

4+ dobry plus – praca powyżej średniego standardu, z pewnymi błędami

4 dobry - solidna praca, ale z szeregiem zauważalnych błędów

3+ dostateczny plus – praca na średnim poziomie, zadowalająca, ale ze znaczącymi błędami

3 dostateczny – praca spełnia minimalne kryteria

2 niedostateczny – praca wykazuje podstawowe braki w opanowaniu materiału, nie spełnia minimalnych kryteriów.

Dla całości zajęć

I. Zagadnienia ogólne

1. Pojęcie finansów publicznych. Funkcje finansów publicznych. Finanse publiczne a finanse prywatne. Finanse publiczne a skarbowość.

2. Historia finansów publicznych.

3. Prawo finansów publicznych: działy prawa finansów publicznych; związki z innymi gałęziami prawa. Źródła prawa finansowego. Polityka finansowa.

4. Sektor finansów publicznych: pojęcie sektora i podsektorów finansów publicznych, jednostki sektora finansów publicznych i ich formy prawno-organizacyjne: jednostki budżetowe, samorządowe zakłady budżetowe, instytucje gospodarki budżetowej, agencje wykonawcze, państwowe fundusze celowe i inne.

5. Środki publiczne: rodzaje środków, ich przeznaczenie (wydatki publiczne i rozchody), nadwyżka i deficyt sektora finansów publicznych.

6. Zasady finansów publicznych.

7. Administracja finansowa. Organy finansowe: Minister Finansów, organy skarbowe, organy służby celnej. Organy kontroli finansowej: organy kontroli skarbowej, regionalne izby obrachunkowe. Organy wewnętrznej kontroli finansowej jednostek sektora finansów publicznych: kierownik jednostki, główny księgowy, skarbnik jednostki samorządu terytorialnego.

II. System finansowy państwa

1. Wieloletni Plan Finansowy Państwa.

2. Budżet państwa. Pojęcie i geneza budżetu, ustawa budżetowa, zasady budżetowe, dochody i wydatki budżetowe. Procedura budżetowa: ustalanie budżetu, wykonywanie budżetu, kontrola wykonania.

3. Gospodarka pozabudżetowa państwa.

III. System finansowy samorządu terytorialnego.

1. Wieloletnia prognoza finansowa.

2. Budżet jednostki samorządu terytorialnego: dochody i wydatki samorządów, procedura pozabudżetowa w jednostkach samorządu terytorialnego.

V. Dług publiczny.

1. Pojęcie długu publicznego i państwowego długu publicznego oraz przyczyny jego zaciągania.

2. Formy zaciągania długu; zarządzanie długiem;

3.Ograniczanie wysokości długu; procedury ostrożnościowe i sanacyjne.

V. Dyscyplina finansów publicznych

Podmioty ponoszące odpowiedzialność; przypadki naruszenia dyscypliny; organy orzekające; zasady postępowania w sprawach naruszenia dyscypliny, kary za naruszenie dyscypliny.

VI. Daniny publiczne

1. Podatki:

a) pojęcie podatku, elementy konstrukcji podatku; klasyfikacje podatków; zasady podatkowe;

b) zobowiązania podatkowe: obowiązek podatkowy a zobowiązanie podatkowe; sposoby powstawania i wygasania zobowiązań podatkowych; zabezpieczenie wykonania zobowiązań podatkowych, sukcesja podatkowa;

c) odpowiedzialność podatkowa podatnika, podmiotów pośredniczących, osób trzecich, następców prawnych i podmiotów przekształconych;

2. Opłaty, cła, dopłaty i inne daniny publiczne.

VII. Podstawowe procedury podatkowe: czynności sprawdzające, kontrola podatkowa, postępowanie podatkowe.

VIII. Charakterystyka ogólna rodzajów podatków

1.Podatki obrotowe, ich istota i rodzaje.

2. Podatki dochodowe, ich istota i rodzaje.

3. Podatki majątkowe, ich istota i rodzaje.

4. Inne podatki.

IX. Polski system podatkowy.

Zakres tematyczny ćwiczeń:

1) Finanse publiczne a finanse prywatne - granice systemu finansowego państwa i jednostek samorządu terytorialnego; cechy wspólne i różne finansów publicznych i prywatnych.

2) Podstawowe działy prawa finansowego - wyszukiwanie źródeł prawa, orzecznictwa, literatury itd. - zajęcia w pracowni komputerowej - szczegółowe zapoznanie z Systemem Informacji Prawnej LEX.

3) Stosowanie różnych metod wykładni przepisów prawa - na przykładzie wybranych kazusów.

4) Kształt sektora finansów publicznych, jego rozmiary, zakres - na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych i przykładzie wybranego roku (załączniki do ustawy budżetowej na ten rok).

5) Cechy różniące i wspólne jednostek sektora finansów publicznych.

6) Plan finansowy przykładowej jednostki sektora finansów publicznych - jego opracowywanie, treść, wykonywanie i sprawozdanie z jego wykonania.

7) Analiza treści wybranej ustawy budżetowej. Część normatywna ustawy, załączniki do ustawy. Gospodarka budżetowa i pozabudżetowa państwa, dochody i wydatki, przychody i rozchody, ich rodzaje i rozmiary.

8) Kompetencje budżetowe władzy ustawodawczej i władzy wykonawczej w świetle przepisów Konstytucji RP i regulaminu Sejmu - zagadnienia dyskusyjne.

9) Autonomia, decentralizacja i dekoncentracja finansowa.

10) Podział dochodów i wydatków między państwo i samorząd terytorialny w świetle przepisów Konstytucji RP oraz Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego.

11) Źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego według Konstytucji RP, ustawy o dochodach j.s.t. oraz ustaw ustrojowych.

12) Analiza wybranego budżetu przykładowej jednostki samorządu terytorialnego; samorządowa gospodarka budżetowa i pozabudżetowa, dochody i wydatki, przychody i rozchody.

13) Elementy elastyczności wykonywania budżetu państwa i budżetów samorządowych.

14) Analiza przykładowych sprawozdań z wykonania budżetu państwa i wybranego budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

15) Analiza cech charakterystycznych i różnic danin publicznych.

16) Wzorce konstytucyjności w sferze podatkowej i w sferze niepodatkowych danin publicznych.

17) Konstrukcja prawna podatku - na przykładach wybranych ustaw podatkowych.

18) Szacowanie podstawy opodatkowania i jego metody.

19) Wypełnienie hipotetycznego zeznania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

20) Analiza różnic podstawowych procedur podatkowych (czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, postępowania podatkowego).

21) Konstytucyjne i ustawowe regulacje długu publicznego.

Podstawowa:

1) Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, red. W. Wójtowicz, wyd. 8, Wolters Kluwer Polska 2017,

2) Finanse publiczne i prawo finansowe, red. A. Nowak-Far, wyd. 3, C.H. Beck, Warszawa 2017,

3) M. Frysztak, Finanse publiczne i prawo finansowe, wyd. 2, C.H. Beck, Warszawa 2017,

3) Prawo podatkowe, red. P. Smoleń, wyd. 3, Warszawa 2017,

Uzupełniająca:

1) Ustawa o finansach publicznych. Komentarz, red. W Misiąg, koordyn. A. Nowak-Far, Warszawa 2015,

-2) Ordynacja podatkowa. Komentarz, red. H. Dzwonkowski, wyd. 6, Warszawa 2016,

3) R. Oktaba, Prawo podatkowe, wyd. 3, Warszawa 2017.