Ćwiczenia terenowe

T

Metody dydaktyczne realizowane w ramach ćwiczeń terenowych: wizyty studyjne, pogadanka, dyskusja, metoda problemowa, metoda projektowa, case study.

Forma zaliczenia zajęć przez studentów:

1) na podstawie wypełnianych przez studentów on-line kart pracy z poszczególnych dni wizyt studyjnych. Karty pracy z poszczególnych dni studenci wypełniają zespołowo w ramach swoich grup. Ocena kart pracy będzie stanowić 60% oceny końcowej z przedmiotu (6 kart pracy);

2) na podstawie projektów tematycznych przygotowanych w grupach i zaprezentowanych w trakcie wizyt studyjnych – każda grupa ma przypisany jeden ze wskazanych w harmonogramie tematów. Ocena przygotowania i zaprezentowania projektu stanowi 40% oceny końcowej.

Do uzyskania zaliczenia końcowego, niezbędne jest zdobycie co najmniej połowy możliwych punktów z każdego zadania (zarówno ze spaceru wirtualnego, jak i kart dziennych).

Wszystkie wskazane dla przedmiotu kierunkowe efekty kształcenia będą weryfikowane zarówno kartami pracy, jak i projektami tematycznymi.

1. Rozwój przestrzenny miast poprzemysłowych

1.1. Centrum miasta i jego funkcje - oceny procesów urbanizacyjnych

1.2. Kierunki przekształceń terenów poprzemysłowych

1.3. Struktury osiedli mieszkaniowych - specyfika osiedli robotniczych na przykładzie Nikiszowca i Giszowca i jej konsekwencje dla rozwoju społeczno-gospodarczego (ewolucja potrzeb mieszkańców, uzasadnienie potrzeby odnowy oraz rewitalizacja)

1.4. Konflikty przestrzenne - "stary" Kraków i Nowa Huta, gettoizacja - enklawy biedy i bogactwa (osiedla Bobrek w Bytomiu oraz Dębowe Tarasy w Katowicach)

2. Rozwój miast w zakresie dostosowań do zmian klimatu

2.1. Identyfikacja zagrożeń obszarów zurbanizowanych na skutek zmian klimatu

2.2. Świadomość zagrożeń i ocena działań adaptacyjnych do zmian klimatu podejmowanych przez władze Krakowa (ew. dodatkowo rozwinięty o organizację rozwiązań systemowych w zakresie bezpieczeństwa kryzysowego pod kątem zmian klimatu)

2.3. Samorządy lokalne wobec nowych wyzwań klimatycznych - sposoby i zakres dostosowywania się samorządów do nowych wyzwań (zanieczyszczenie powietrza, gwałtowne zmiany pogody i zjawiska nagłe)

2.4. Infrastrukturalne sposoby minimalizowania negatywnego wpływy człowieka na zmiany klimatu: ogrody deszczowe, konstrukcje pochłaniające smog itp.

3. Wyzwania transportowe w układach wielkomiejskich i złożonych strukturach przestrzennych

3.1. Problemy i wyzwania transportowe w mieście

3.2. Rozwiązania logistyczne w transporcie miejskim oraz percepcja odległości w przestrzeniach miejskich

3.3. Partnerstwo strategiczne na rzecz współpracy pomiędzy samorządami lokalnymi - sposoby organizacji, formy i czynniki sukcesu na przykładzie konurbacji górnośląskiej

3.4. Narzędzia wypychania transportu indywidualnego z centrów miast - sukcesy i porażki

4. Formy zagospodarowania terenów poprzemysłowych. Strefy aktywności gospodarczej – nowoczesne przestrzenie produkcyjne i usługowe 

4.1. Integracja funkcjonalna miast – specyfika budowy gospodarki Aglomeracji Górnośląskiej, uwarunkowania historyczne segmentacji funkcjonalnej i ich konsekwencje

4.2. Instrumenty pomocy publicznej dla przedsiębiorców na poziomie centralnym w postaci Specjalnych Stref Ekonomicznych/Polskiej Strefy Inwestycji

4.3. Instrumenty wsparcia lokalnej aktywności gospodarczej – Samorządowe Strefy Aktywności Gospodarczej

4.4. Strefy innowacji i wynalazków - rola i lokalizacja parków technologicznych oraz nowoczesne formy wspierania aktywności gospodarczej – przestrzenie co-workingowe, wirtualne inkubatory

5. Wielkoskalowa działalność gospodarcza i jej wpływ na środowisko

5.1. Celowość i możliwości rozbudowy okręgu bełchatowskiego 

5.2. Zagospodarowanie terenów zdegradowanych – przykłady naturalizacji środowiska; 

5.3. Wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych. 

6. Realizacja zadań własnych gminy w obszarze gospodarki wodno-ściekowej oraz gospodarki odpadami

Literatura obowiązkowa:

1. Cieślik J., Koładkiewicz I. (2014), Wspieranie rozwoju przedsiębiorczości w aglomeracjach miejskich, Wydawnictwo Poltext, Warszawa, https://www.kozminski.edu.pl/fileadmin/wspolne_elementy/Jednostki/sfop/Publikacje_ksiazki/Wspieranie_rozwoju_przedsiebiorczosci_e-book.pdf

2. Jałowiecki B., Łukowski W. (red.), Gettoizacja polskiej przestrzeni miejskiej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Wydawnictwo SWPS Academica, Warszwa 2007

3. Liszewski S. (red.), (2012), Geografia urbanistyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa

4. Wesołowski J. (2008) Miasto w ruchu. Przewodnik po dobrych praktykach w organizowaniu transportu miejskiego, Instytut Spraw Obywatelskich, Łódź

5. Wieteska-Rosiak, B.(2016) Kierunki rozwoju transportu zrównoważonego w miastach w kontekście zmian klimatu, [w:] Gospodarka przestrzenna Aktualne aspekty polityki społeczno-gospodarczej i przestrzennej, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 418 ss.362-370

6. Plany adaptacji do zmian klimatu, 44 miast Polski, Publikacja podsumowująca, Warszawa, 2018. Link: http://44mpa.pl/wp-content/uploads/2018/12/MPA_NET-PL-20-12.pdf

7. Broszury instruktażowe dot. zwiększania retencji krajobrazowej, Link: https://sendzimir.org.pl/publikacje/broszury-instruktazowe-dot-zwiekszania-retencji-krajobrazowej/

8. PORADNIK ADAPTACJI MIASTA DO ZMIANY KLIMATU, Instytut Na Rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2019. Link: https://www.pine.org.pl/wp-content/uploads/2019/07/poradnik_adaptcity.pdf

Literatura uzupełniając:

1. Barczykowska A., Wielkomiejskie zespoły mieszkaniowe jako środowisko życia, Studia Edukacyjne nr 10, 2009, s. 129-145 https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12575/1/Barczykowska_Agnieszka_WIELKOMIEJSKIE_ZESPO%C5%81Y_MIESZKANIOWE%20_JAKO_%C5%9ARODOWISKO_%C5%BBYCIA.pdf

2. Bąkowski A., Marzewska M., (2018), OŚRODKI INNOWACJI I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI W POLSCE. RAPORT 2018, SOOIiP, Poznań/Warszawa - http://www.sooipp.org.pl/static/files/raport_2018.pdf

3. Churski, P. 2010, Pojęcie, funkcje i rozwój transportu publicznego, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, ss.17-28, https://pressto.amu.edu.pl/index.php/rrpr/article/download/14442/14123

4. Kaczmarek T., (2017), Miejskie obszary funkcjonalne – Problemy integracji zarządzania, Studia KPZK nr 174, http://journals.pan.pl/Content/103112/PDF/15_Kaczmarek.pdf?handler=pdf

5. Kryński, D (2014) Idea zrównoważonego transportu a kształt polityki transportowej w polskich miastach, Studia Miejskie tom 14, ss.75-88

6. Miłaszewicz, B., Rut J. (2014) Zrównoważony rozwój transportu miejskiego - szanse i ograniczenia, Logistyka nr 6, ss.7501-7507

7. Morawska I., Gettoizacja przestrzeni, czyli osiedla zamknięte w strukturze miast Polski i zagranicy, Człowiek i Środowisko 41 (4) 2018, s. 95–112

https://czlowiekisrodowisko.igpim.pl/wp-content/uploads/2019/02/06-Morawska.pdf

8. Polityka Ekologiczna Państwa 2030, Warszawa, 2019.

Link: https://bip.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/bip/prawo/projekty/PROJEKT_POLITYKI_EKOLOGICZNEJ_PANSTWA_2030/Projekt_Polityki_ekologicznej_panstwa_2030.pdf

9. Rzeńca P., Tematyzacja przestrzeni jako metoda zarządzania rozwojem lokalnym, [w:] Nowakowska A., (red.), Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015, s. 115-141, doi: 10.18778/7969-530-0.05

http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/23321/115-141%20Rzenca.pdf?sequence=1&isAllowed=y

10. Wójcik-Karpacz A., Rudawska J., (2016), Instytucjonalne formy wspierania przedsiębiorczości w Polsce, [w:] Imperatyw przedsiębiorczości a odpowiedzialność przedsiębiorcy, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławie nr 419, https://dbc.wroc.pl/Content/32213/PDF/Wojcik_Karpacz_Rudawska_Instytucjonalne_formy_wspierania_przedsiebiorczosci.pdf

11. Błękitno-zielona infrastruktura dla łagodzenia zmian klimatu w miastach, Katalog techniczny, Fundacja Sendzimira, 2019. Link: https://sendzimir.org.pl/wp-content/uploads/2019/12/Błękitno-zielona-infrastruktura-dla-łagodzenia-zmian-klimatu-w-miastach-katalog-techniczny.pdf

T

ĆWICZENIA TERENOWE. Praca na zajęciach w ramach określonych treści kształcenia - 60 godzin.

Praca bieżąca: 60 godzin (weryfikacja baz danych, wprowadzenie danych do bazy, nauka obsługi oprogramowania GIS, dyskusja nad wynikami w grupach zadaniowych, uczestnictwo w wizytach studyjnych, przeprowadzanie inwentaryzacji w terenie).

Przygotowanie do zaliczenia: 60 godzin (praca projektowa - przygotowanie kart pracy stanowiących podstawę zaliczenia).

Badania terenowe z wykorzystaniem baz danych przestrzennych.

Praca warsztatowa - ćwiczenia komputerowe.

Dyskusja okrągłego stołu.

Realizacja projektów w różnych grupach zadaniowych.

Uczestnictwo w wizytach studyjnych, prelekcjach oraz spotkaniach z przedstawicielami różnych jednostek administracji samorządowej, samorządowych jednostek organizacyjnych, spółek samorządowych.

Pokaz.

Spacer.

Ocena końcowa, to średnia ważona ocen z trzech bloków zajęciowych [A-C]

W przypadku bloku A ocena dotyczy przygotowania bazy danych przestrzennych w środowisku GIS dla wybranego fragmentu Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich (PKWŁ) na podstawie inwentaryzacji w terenie przy wykorzystaniu aplikacji (50%, weryfikacja PEK 1-4, PEK 5-7, PEK 9-11).

W przypadku bloku B ocena dokonywana jest w oparciu o wypełniane przez studentów karty pracy dotyczące procesów oczyszczania ścieków i gospodarowania odpadami biodegradowalnymi (30 %, weryfikacja PEK 1-2, PEK 7-9, PEK 11).

W przypadku bloku C ocena dotyczy przygotowania raportu zdjęciowego ze spaceru Szlakiem Gdyńskiego Modernizmu (20%, weryfikacja PEK 2, PEK 4, PEK 7, PEK 9, PEK 11).

BLOK [A]. Zmiany zagospodarowania przestrzennego obszarów objętych ochroną krajobrazową

1. Warsztaty komputerowe z tworzenia map i baz danych obiektów przestrzennych

2. Realizacja badań terenowych – inwentaryzacja zmian zagospodarowania przestrzennego w Parku Krajobrazowym Wzniesień Łódzkich

3. Zmiany zagospodarowania przestrzennego w otulinie Lasu Łagiewnickiego w Łodzi oraz rezerwatu przyrody "Pełcznica" w Trójmiejskim Parku Krajobrazowym - presja inwestycyjna oraz erozja turystyczna a obszary chronione

BLOK [B]. Gospodarka w obiegu zamkniętym

4. Gospodarka zasobami wody w zamkniętych pętlach na przykładzie Grupowej Oczyszczalni Ścieków w Łodzi

5. Gospodarka odpadami biodegradowalnymi w obiegu zamkniętym na przykładzie Kompostowni Miejskiej w Łodzi

BLOK [C]. Kreatywność miejska i współtworzenie miasta przez mieszkańców – best practices. Smart City w praktyce

6. Inteligentny system sterowania ruchem pojazdów na przykładzie Trójmiejskiego Inteligentnego Systemu Transportu Aglomeracyjnego Tristar

7. Norma Zrównoważonego Rozwoju Społecznego ISO 37120 w Urzędzie Miasta Gdańsk

8. Innowacje społeczne Urzędu Miasta Gdańsk

9. Otwarte dane i zarządzanie danymi publicznymi, kodowanie dla miasta w Urzędzie Miasta Gdańsk

10. Gdański Lab

11. Zintegrowany transport miejski w Gdyni

12. Strategiczne zarządzanie miastem na przykładzie Gdyni

13. Modernizm w Gdyni. Architektura XX w. i jej waloryzacja

1. Longley Paul A., Goodchild Michael F., Maguire David J., Rhind David W.,GIS. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2006.

2. Gotlib Dariusz, Iwaniak Adam, Olszewski Robert, GIS obszary zastosowań, PWN, Warszawa 2007.

3. Bondaruk, J., & Głodniok, M. Model zarządzania miastem oparty na zasadach gospodarki cyrkularnej. Przestrzenny i środowiskowy wymiar zrównoważonego rozwoju terenów zurbanizowanych, 172.

4. Lipińska, D. (2018). Branża wodno‑ściekowo‑osadowa a gospodarka cyrkularna. Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe, 21, 121-137.

5. Biegańska, J., & Ciuła, J. (2011). Zintegrowana gospodarka odpadami komunalnymi w Polsce jako element zrównoważonego rozwoju. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, 13(1), 51-60.

6. Materiały dostępne na platformach open source w tym Wirtualnej Bibliotece Nauki.

T

ĆWICZENIA TERENOWE. Praca na zajęciach w ramach określonych treści kształcenia - 60 godzin.

Praca bieżąca: 60 godzin (weryfikacja baz danych, wprowadzenie danych do bazy, nauka obsługi oprogramowania GIS, dyskusja nad wynikami w grupach zadaniowych.

Przygotowanie do zaliczenia: 60 godzin (praca projektowa - przygotowanie kart pracy stanowiących podstawę zaliczenia).

Badania terenowe z wykorzystaniem baz danych przestrzennych, praca warsztatowa.

Realizacja projektów w różnych grupach zadaniowych, uczenie się poprzez kontakt z przedstawicielami różnych jednostek administracji publicznej, instytucji pozarządowych, przedsiębiorstw i mieszkańców.

Ocena końcowa, to średnia arytmetyczna z pięciu bloków zajęciowych [A-E]

W przypadku zadania treści A ocena dotyczy wypełniania baz danych przestrzennych dla wybranego fragmentu Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich (PKWŁ);

W przypadku zadania C ocenie podlega projekt napisany w grupach - weryfikacja następuje przez zespół Łódzkiej Agencji Rozwoju Regionalnego w oparciu o punktację wniosków stosowaną w standardowej procedurze dofinansowania.

W przypadku tresci B, D i E ocena dokonywana jest w oparciu o karty pracy.

[A]. Zmiany zagospodarowania przestrzennego obszarów objętych ochroną krajobrazową

[B]. Gospodarka w obiegu zamkniętym

[C]. Wsparcie rozwoju start-upów przez sektor publiczny

[D]. Kreatywność miejska i współtworzenie miasta przez mieszkańców – best practices

[E]. Smart City w praktyce

1. Longley Paul A., Goodchild Michael F., Maguire David J., Rhind David W.,GIS. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2006.

2. Gotlib Dariusz, Iwaniak Adam, Olszewski Robert, GIS obszary zastosowań, PWN, Warszawa 2007.

3. Materiały dostępne na platformach open source w tym Wirtualnej Bibliotece Nauki.