Pedagogika społeczna

Na ćwiczeniach może być wprowadzana dodatkowa literatura (m.in. czasopiśmiennictwo), w zależności od modyfikacji treści programowych wynikających z konieczności odnoszenia przesłanek teoretycznych pedagogiki społecznej do konkretnych obszarów działania pedagoga społecznego oraz specjalności reprezentowanych przez studentów pedagogiki.

Realizacje przedmiotu oparto na wykorzystaniu metod podających (wykład), aktywizujących (ćwiczeń, dyskusji) oraz prezentacji

Egzamin pisemny obejmujący zakres wykładów, ćwiczeń oraz lektur obowiązkowych opracowanych samodzielnie.

Kryteria oceny uzależnione od stopnia rozumienia treści przedmiotu i integrowania przyswojonej wiedzy podawanej na wykładach, uzyskanej na ćwiczeniach oraz odkrytej toku samokształcenia, pod kierunkiem w toku lektur obowiązkowych do egzaminu.

Egzamin obejmuje syntetyczną wypowiedź pisemną pozwalającą na ocenę ww efektów: poziom przyswojenia wiedzy, umiejętność jej spożytkowania , rozumienie tekstu naukowego, podstawowych kategorii pojęciowych i posługiwanie się językiem dyscypliny.

Ogólna ocena przedmiotu obejmuje oceny cząstkowe z dwu pytań na egzaminie oraz ocenę z ćwiczeń.

Ćwiczenia: zaliczenie oceną na podstawie kolokwium pisemnego.

egzamin pisemny - wykłady i ćwiczenia

zaliczenie ćwiczeń - praca pisemna

1.Geneza i rozwój i kształtowanie się dyscypliny( miejsce pedagogiki społecznej

wśród innych nauk o człowieku, prekursorzy i czołowi reprezentanci). Zerwanie i nieciągłość atrybuty procesu instytucjonalizacji i dyscyplinaryzacji pedagogiki społecznej. Elementy porównawcze pedagogiki społecznej ( pedagogika społeczna w Europie).

2.Podstawowe pojęcia i kategorie dyscypliny: środowisko życia i jego

przetwarzanie, postawy wobec środowiska, siły ludzkie i siły społeczne ich

poszukiwanie i wspomaganie(wsparcie społeczne), działanie społeczne,

wychowanie jako pomoc w rozwoju, towarzyszenia społeczne, wiek społeczny, próg

zagrożenia rozwoju, profilaktyka, kompensacja, opieka, ratownictwo, wyłączanie

społeczne, praca w środowisku, wskaźnik ogólny środowiska, edukacja społeczna

i włączanie społeczne.

3.Środowisko życia człowieka: rodzina, grupa rówieśnicza, społeczność lokalna i wybrane dziedziny aktywności jednostki( kultura i czas wolny, praca ochotnicza i aktywność obywatelska i społeczna, aktywność ochotnicza- wolontariat).

4.Zagrożenia globalne i lokalne oraz sytuacje zagrożenia( ryzyka). Społeczno pedagogiczny punkt widzenia na:

4.1.Wybrane kwestie społeczne mogące generować zagrożone wykolejeniami: bezdomność, bezrobocie, ubóstwo, deprywacja potrzeb, zróżnicowanie społeczne, reprodukcja społeczna, dezorganizacja rodziny, starość.

4.2. Więzi społeczne i wartości( kryzys). Aksjologiczne kryterium orientowania działania społecznego. Etyczne aspekty działania pedagoga społecznego. Koncepcja użytkownika i klienta , innego i osoby kluczowej - implikacje etyczne

5. Specyfika działania społecznego- tworzenie instytucji symbolicznej w środowisku życia.

Wymiar profilaktyczny działania pedagoga społecznego i możliwości oddziaływań kompensacyjno-profilaktycznych w środowisku życia jednostki dotkniętej zagrożeniem rozwoju i wyłączania z życia społecznego.

6.Badania w pedagogice społecznej- cechy badania i działania: procesualność i temporalność ( warsztat badawczy pedagoga społecznego; elementy analizy pola praktyki).

Podstawowa:

Badania w pracy socjalnej socjalnej/ społecznej-przegląd dokonań i perspektywy (red.) E. Marynowicz-Hetka, M.Granosik, D.Wolska-Prylińska, Łódź, 2007.

Aleksander Kamiński i jego twórczość pedagogiczna. Dyskusja o przeszłości wobec

teraźniejszości i przyszłości, ( red.( E.Marynowicz-Hetka, H.Kubicka, M.Granosik, Łódź 2004.

Kamiński A., Funkcje pedagogiki społecznej. Praca socjalna i kulturalna Warszawa 1975.

Marynowicz-Hetka E. Pedagogika społeczna. Wykład. Podręcznik akademicki t.1.Warszawa 2006,2007.

Pedagogika społeczna, Człowiek w zmieniającym się świecie (red.)T.Pilch, I. Lepalczyk Warszawa 1995.

Pedagogika społeczna. Debata. Podręcznik akademicki.t.2. (red.) E. Marynowicz -Hetka, Warszawa 2007.

Pedagogika społeczna, dokonania- aktualność – perspektywy (red.) S. Kawula,Toruń 2002.

Pedagogika społeczna jako dyscyplina akademicka, Stan i perspektywy( red.) E. Marynowicz-Hetka, J. Piekarski, E. Cyrańska, Łódź – Warszawa 1998.

Pedagogika społeczna - pytania o XXI wiek (red.) A. Przecławska, W. Theiss, Warszawa 1998.

Profesje społeczne w Europie, Z problemów kształcenia i działania,(red.)E. Marynowicz-Hetka, A.Wagner, J.Piekarski, Katowice 2001.

Radlińska H.( 1961), Pedagogika społeczna, Warszawa 1961.

Radziewicz – Winnicki A., Pedagogika społeczna, Warszawa 2008.

Ryszard Wroczyński, Żyć w ludziach i dziełach,(red.) E. Kozdrowicz, T. Pilch, Warszawa 2007.

Wroczyński R. Pedagogika społeczna , Warszawa 1974.

Uzupełniająca:..

Cichosz M. Pedagogika społeczna w Polsce w latach 1945-2005,Toruń 2006.

Geneza i rozwój pedagogiki społecznej, (red.)I. Lepalczyk, J. Badura, Biuletyn TWWP, Człowiek w Pracy i w Osiedlu, 1980/2/3.

Lepalczyk I. Helena Radlińska, Życie i twórczość, Toruń 2001.

Mała ojczyzna. Kultura. Edukacja. Rozwój lokalny, ( red.) W. Theiss, Warszawa 2001.

Modrzewski J. Socjalizacja. Uczestnictwo społeczne. Studium socjopedagogiczne, Poznań 2004.

Pedagogika społeczna- kręgi poszukiwań (red.) A. Przecławska, W. Theiss, Warszawa 1996.

Piekarski J., U podstaw pedagogiki społecznej, Łódź 2007.

Radlińska H., Stosunek wychowawcy do środowiska społecznego, Warszawa 1935

Szmidt K.J.( 2001), Twórczość i pomoc w tworzeniu w perspektywie pedagogiki społecznej, Łódź.

Telka L. Przekształcanie przestrzeni społecznej placówki. Studium społeczno-pedagogiczne na przykładzie żłobków, Łódź 2007.

Theiss W., Radlińska, Warszawa 1984.

Urbaniak-Zając D. Pedagogika społeczna w Niemczech. Stanowiska teoretyczne i problemy praktyki, Łódź 2003.

Wolontariat w obszarze humanistycznych wyzwań opiekuńczych (red.) B. Kromolicka, Toruń, 2005.

Żukiewicz A. Wprowadzenie do ontologii pracy społecznej.Odniesienia do społeczno-pedagogicznej refleksji Heleny Radlińskiej, Kraków 2009.