UNIWERSYTET ŁÓDZKI - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia badań społecznych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1300-D2P0199
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodologia badań społecznych
Jednostka: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 5.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Forma studiów:

stacjonarne

Wymagania wstępne:

Podstawowe umiejętności krytycznej analizy źródeł tekstowych i audiowizualnych.

Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do prowadzenia badań w ramach nauk społecznych ze szczególnym uwzględnieniem stosunków międzynarodowych i nauk o polityce. Dodatkowo włączają one te metody badań historycznych, które szczególnie pomocne w analizie materiałów źródłowych. W ramach przedmiotu studenci posiądą umiejętność projektowania badań, zastosowania narzędzi teoretycznych w praktyce oraz krytycznej analizy materiałów źródłowych.

Przedmiot składa się z wykładu i ćwiczeń, które należy traktować jako komplementarne tj. uzupełniające się części. Obydwie części kładą nacisk na zdobywanie wiedzy i umiejętności w praktyce, dlatego podstawową metodą pracy na zajęciach są metody projektowe i warsztatowe, a części wykładowe służą jedynie wprowadzeniu, zdobyciu informacji, które następnie należy zastosować w praktyce. Projekty realizowane podczas zajęć pozwolą studentom rozwinąć kompetencje w zakresie poszukiwania, doboru, analizowania i krytycznej interpretacji informacji.

Efekty uczenia się:

W03 Zna i rozumie w zaawansowanym stopniu powiązania internacjologii z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi obszarów, z których została ona wyodrębniona.

W04 Posiada pogłębioną wiedzę o głównych trendach rozwoju dyscyplin naukowych i subdyscypliny stosunków międzynarodowych, zarówno w wymiarze teoretycznym (np. debaty międzyparadygmatyczne), metodologicznym, jak i praktycznym.

W08 Zna i rozumie współczesne trendy teoretycznego ujmowania stosunków międzynarodowych oraz procesu rozwoju współczesnych szkół myślenia teoretycznego (neorealizm, liberalizm instytucjonalny, globalizm, radykalizm, ujęcia postpozytywistyczne).

W zaawansowanym i zoperacjonalizowanym stopniu zna i rozumie metody, narzędzia i techniki pozyskiwania danych niezbędnych dla opisania i analizowania procesów, wydarzeń, struktur i instytucji w stosunkach międzynarodowych oraz interakcji zachodzących między nimi.

W11 Zna oraz rozumie pojęcia i zasady z zakresu ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego oraz konieczność zarządzania zasobami własności indywidualnej.

U02Wykorzystuje zdobytą wiedzę do rozstrzygania dylematów pojawiających się w pracy zawodowej w oparciu o krytyczną weryfikację źródeł oraz informacji z nich pochodzących, dokonywanie ocen, analizę, syntezę oraz twórczą interpretację. Potrafi dokonać prezentacji efektów swojej pracy.

U03Potrafi wykorzystać wiedzę teoretyczną, pozyskiwać dane i sięgać oraz stosować właściwe metody i narzędzi, w tym zaawansowane techniki informacyjno-komunikacyjne (ICT) do analizowania procesów i zjawisk zachodzących w stosunkach międzynarodowych.

U04Analizuje przyczyny przebieg procesów i zjawisk zachodzących w stosunkach międzynawowych. Potrafi stawiać hipotezy badawcze i poddawać je weryfikacji w oparciu o krytyczny dobór i analizę danych.

U06Wykorzystuje zdobytą wiedzę w różnych zakresach i formach, rozszerzoną o krytyczną analizę skuteczności i przydatności stosowania wiedzy.

U07Potrafi posługiwać się językiem obcym na poziomie B2+ Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz w wyższym stopniu w zakresie specjalistycznej terminologii. Posiada pogłębioną umiejętność przygotowania pracy pisemnej w języku polskim i obcym, związanej ze szczegółowymi kwestiami dotyczącymi stosunków międzynarodowych.

U08Posiada pogłębioną umiejętność przygotowania wystąpień ustnych w języku polskim i obcym, związaną ze szczegółowymi kwestiami dotyczącymi stosunków międzynarodowych. Jest zdolny do prowadzenia debat i dyskusji w wielu formach oraz formatach.

U09Samodzielnie identyfikuje istotne problemy analityczne z zakresu stosunków międzynarodowych, proponuje w tym zakresie odpowiednie rozstrzygnięcia oraz przeprowadza odpowiednią procedurę w tym zakresie.

U11Potrafi prognozować i modelować procesy oraz zjawiska społeczne w zakresie stosunków międzynarodowych z wykorzystaniem zaawansowanych metod i narzędzi analitycznych.

K01Jest gotów do podejmowania wyzwań ze świadomością znaczenia wiedzy dla rozwiązywania problemów poznawczych i praktycznych.

K02Jest gotów do krytycznej oceny wiedzy i umiejętności własnych i pochodzących z innych źródeł oraz, na tej podstawie, formułowania potrzeb i zadań poznawczych i praktycznych.

K05Jest gotów do wypełniania zobowiązań społecznych, współorganizowania działalności na rzecz środowiska społecznego. Rozwija w tym kierunku wiedzę i nabyte umiejętności w procesie uczenia się przez całe życie.

K06Jest zdolny do krytycznego i prawidłowego określania priorytetów służących realizacji określonego przez siebie lub innych zadania.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2025/2026" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2025-10-01 - 2026-02-15
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Przemysław Damski
Prowadzący grup: Przemysław Damski, Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/2025" (zakończony)

Okres: 2024-10-01 - 2025-03-02
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Przemysław Damski
Prowadzący grup: Przemysław Damski, Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Czy kurs na PZK?:

T

Informacje dodatkowe:

Wykład składa się z trzech części

1) Pierwsza koncentruje się na prezentacji metod badawczych i kończy się testem.

2) Część druga składa się z dwóch spotkań warsztatowych poświęconych nowoczesnym metodom pracy nad tekstem naukowym z wykorzystaniem menedżerów bibliografii oraz programów do sporządzania notatek.

3) Część trzecia ma formę projektową. Podczas niej studenci będą realizowali projekty drużynowe na wybrane przez siebie tematy. Do realizacji projektów muszą zastosować określoną ustaloną liczbę metod prezentowanych w pierwszej części zajęć, w tym przynajmniej jedną z którą największy problem miała większa część grupy.

Metody dydaktyczne:

Wykład

Warsztat

Projekt

Prace pisemne


Sposoby i kryteria oceniania:

Ćwiczenia

Warunki zaliczenia: obecność na zajęciach, aktywność i udział w dyskusji, 6 prac pisemnych.


Wykład:


Ocena końcowa będzie bazowała na poprawności doboru i zastosowania metod badawczych, sporządzonych przypisów oraz zastosowania narzędzi notatkowych.

W celu zróżnicowania oceny każdy członek drużyny będzie miał określone zadanie w drużynie, z którego będzie się musiał wywiązać.


Szczegółowe informacje dotyczące podziału ról zostaną zaprezentowane na zajęciach i udostępnione ma Moodle.


Do uzyskania zaliczenia z przedmiotu konieczne jest zaliczenie ćwiczeń.

Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się:

Ćwiczenia:

Ocena będzie dotyczyć - aktywności i udziału w dyskusji: waga 0,4;

- prac pisemnych: waga 0,6.

Za każdą przygotowaną pracę pisemną można uzyskać 10 pkt. Maksymalna ilość punktów to 60.


Wykład

1) Test wiedzy z części pierwszej - obowiązkowy, zwieńczony oceną opisową. Test jest jedynie informacją, co studentowi sprawia najwięcej trudności, co musi sobie powtórzyć lub skonsultować się z nauczycielem. Test jest obligatoryjny, lecz jego wynik nie wpływa na ocenę końcową.


2) Zadanie na zaliczenie z obsługi programów Zotero i Obsidian. Sporządzenie przypisów przy użyciu menedżera bibliografii Zotero według wytycznych przedłożonych przez nauczyciela oraz trzech notatek przygotowanych w programie Obsidian. Zadania te są obligatoryjne i możliwe jest ich jedynie zaliczenie lub niezaliczenie.


3) Projekt - efektem finalnym projektu jest raport o długości 8 000 – 10 000 znaków ze spacjami. Raport powinien być dostarczony w dwóch wersjach:

1. Z odsyłaczami w formie przypisów dolnych

2. Z odsyłaczami w formie przypisów tekstowych

Przypisy należy sporządzić przy pomocy menedżera bibliografii Zotero. Dodatkowo do projektu należy dołączyć notatki sporządzone albo przy użyciu programu Obsidian albo funkcji notatek w Zotero.


Szczegółowe treści kształcenia:

Ćwiczenia


1. Metody i szkoły badawcze związane z naukami społecznymi. Projektowanie metody.

2. Kolekcje historii mówionej i wywiad jako narzędzie badawcze.

3. Formułowanie tezy, celów badawczych i opis procesu badawczego na przykładzie źródeł seryjnych.

4. Analiza jakościowa i ilościowa treści na przykładzie notatek prasowych.

5. Mieszane schematy badawcze.

6. Krytyczna analiza dyskursu.

7. Dyskusja nad interdyscyplinarnością w badaniach społecznych. Obserwacja uczestnicząca.


Wykład:


1. Zajęcia organizacyjne:

1.1. Tematyka zajęć

1.2. Omówienie zaliczenia przedmiotu

1.3. Podział na drużyny.

2. Ontologia, czyli czym zajmują się Stosunki Międzynarodowe?

3. Epistemologia: indukcja, dedukcja, weryfikacja, falsyfikacja

4. Metodologia (I): hipotezy i pytania

5. Metodologia (II): wprowadzenie do metod ilościowych i jakościowych: dane i ich analiza

6. Metodologia (III): przypadki - dane statystyczne, media społecznościowe, wywiady, badania focusowe

7. Nowoczesne narzędzia pracy nad tekstem naukowym: Obsidia i Zotero

8. -15 Projekt semestralny


Literatura:

Ćwiczenia

R. Bäcker, L. Czechowska, J. Gajda, K. Gawron-Tobor, M. Giedz, D. Kasprowicz, M. Mateja, i in. Metodologia badań politologicznych, Warszawa 2016.

T.A. van Dijk, Badania nad dyskursem, [w:] Dyskurs jako struktura i proces, pod red. T.A. van Dijk, Warszawa 2001.

Historia w przestrzeni publicznej, pod red. J. Wojdon, Warszawa 2018.

Introduction. Section VI. Historical Knowledge, [w:] The Discourse Studies Reader. Main currents in theory and analysis, (red.) J. Angermuller, D. Maingueneau, R. Wodak, Amsterdam 2014.

Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, red. R. Wodak, M. Krzyżanowski, Warszawa 2011.

O. Halecki, Historia Europy- jej granice i podziały, Lublin 1994.

E. Maj, Metody prowadzenia rozmowy z politykiem doby PRL . Wywiad biograficzny i wywiad dziennikarski i na przykładzie spotkań z Marianem Orzechowskim, „Wrocławski Rocznik Historii Mówionej” Rocznik VIII, 2018, s. 107-138.

G. Mautner, Analiza gazet, czasopism i innych mediów drukowanych, [w:] Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, (red.) M. Krzyżanowski, R. Wodak, Warszawa 2011, s. 56-61.

J. Topolski, Wprowadzenie do historii, Poznań 2001.

Wykład:

Bäcker, Roman, Lucyna Czechowska, Joanna Gajda, Karolina Gawron-Tobor, Maria Giedz, Dominika Kasprowicz, Magdalena Mateja, i in. Metodologia badań politologicznych. Warszawa: Polskie Towarzystwo Nauk Politycznych, 2016.

Chodubski, Andrzej. Wstęp do badań politologicznych. Wyd. 2 uzup. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2013.

Curini, Luigi, i Robert Franzese, red. The Sage handbook of research methods in political science and international relations. 1st ed. Thousand Oaks: SAGE Inc, 2020.

Gałganek, Andrzej. Filozofia nauki o stosunkach międzynarodowych: ontologia, epistemologia, metodologia. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2021.

Grobler, Adam. Epistemologia: sandwiczowa teoria wiedzy. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, 2019.

———. Metodologia nauk. Kompendia Filozoficzne. Kraków: Wydawnictwo Aureus : Wydawnictwo Znak, 2006.

Herbut, Maciej, i Andrzej Polus. „Syntezy Nie Osiągniesz?: Holizm Konfirmacyjny Wobec Dyskursu Teoretycznego W Stosunkach Międzynarodowych”. Politeja, nr 76 (2022): 207–20.

Huddleston, R. Joseph, Thomas Jamieson, i Patrick James. Handbook of Research Methods in International Relations. Cheltenham: Edward Elgar publishing, 2022.

Lamont, Christopher K. Research Methods in International Relations. London: Sage, 2015.

Melosik, Zbyszko. Dyscyplina naukowa i tożsamość naukowca. Wydanie I. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2024.

Sułek, Mirosław. Metody i techniki badań stosunków międzynarodowych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-Jr, 2004.

Zieliński, Jarosław. Metodologia pracy naukowej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, 2012.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-25
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Rekść
Prowadzący grup: Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska, Magdalena Rekść
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Rekść
Prowadzący grup: Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska, Magdalena Rekść
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-01-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Rekść
Prowadzący grup: Agnieszka Kisztelińska-Węgrzyńska, Magdalena Rekść
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Informacje dodatkowe:

Zajęcia prowadzone w trybie hybrydowym

Metody dydaktyczne:

wykład, wykład problemowy, wykład konwersatoryjny, dyskusja, burza mózgów

Sposoby i kryteria oceniania:

wykład: obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności) + aktywność na zajęciach - 30% oceny końcowej

test - 70% oceny końcowej


ćwiczenia: obecność na zajęciach, aktywność i udział w dyskusji, referat

Szczegółowe treści kształcenia:

wykład:

Pojęcie metodologii

Nauki społeczne a nauki humanistyczne

Początki i rozwój metodologii nauk społecznych

Metody ilościowe i jakościowe

Opis. wyjaśnianie, prognoza

Wybrane metody badawcze (metody porównawcze, systemowe, metoda historyczna, instytucjonalna, behawioralna, funkcjonalna, strukturalizm)

Teoria racjonalnego wyboru

Metody decydowania grupowego

Teoria gier

Ankiety i kwestionariusze

Prognozwanie polityczne w stosunkach międzynarodowych

Narratologia i analiza narracji

Interakcjonizm symboliczny


Ćwiczenia:

Metody i szkoły badawcze związane z naukami humanistycznymi

Techniki badań przydatne na kierunku stosunki międzynarodowe

Formułowanie hipotezy/tezy, celów badawczych i opis procesu badawczego

Typy źródeł i materiałów

Bibliografie i bazy online

Dyskusja nad interdyscyplinarnością w badaniach humanistycznych

Przygotowanie aparatu naukowego i dyskusja nad referatami

Literatura:

wykład:

R, Bäcker, Metodologia Badań Politologicznych, Warszawa 2016.

A. Chodubski, Wstęp do badań politologicznych, Gdańsk 2013.

B. Krauz-Mozer, Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Warszawa 2005.

B. Krauz-Mozer, P. Ścigaj, Podejścia badawcze i metodologiczne w nauce o polityce, Kraków 2013.

ćwiczenia:

J. Czaputowicz, Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja, Warszawa 2007.

T.A. van Dijk, Badania nad dyskursem, [w:] Dyskurs jako struktura i proces, pod red. T.A. van Dijk, Warszawa 2001.

Historia w przestrzeni publicznej, pod red. J. Wojdon, Warszawa 2018.

Introduction. Section VI. Historical Knowledge, [w:] The Discourse Studies Reader. Main currents in theory and analysis, (red.) J. Angermuller, D. Maingueneau, R. Wodak, Amsterdam 2014.

O. Halecki, Historia Europy- jej granice i podziały, Lublin 1994.

G. Mautner, Analiza gazet, czasopism i innych mediów drukowanych, [w:] Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, (red.) M. Krzyżanowski, R. Wodak, Warszawa 2011, s. 56-61.

J. Topolski, Wprowadzenie do historii, Poznań 2001.

Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych, red. R. Wodak, M. Krzyżanowski, Warszawa 2011.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-6