UNIWERSYTET ŁÓDZKI - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Gospodarka światowa

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1300-D2P0203
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Gospodarka światowa
Jednostka: Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych
Grupy: L-24/25 stosunki międzynarodowe II st. I rok DUSM(13)2
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Forma studiów:

stacjonarne

Wymagania wstępne:

Podstawy makroekonomii i ekonomii międzynarodowej

Skrócony opis:

Zapoznanie studentów z gospodarką światową rozumianą jako system trwałych związków ekonomicznych między krajami, regionami i kontynentami. W szczególności chodzi o przepływy handlowe, inwestycyjne, finansowe, ludzi i wiedzy. Wskazanie na różnice rozwojowe i problemy z tym związane.

Efekty uczenia się:

Wiedza

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie:

1) definiWiedza

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien być w stanie:

1) definiować i charakteryzować podstawowe pojęcia odnoszące się do gospodarki światowej, globalizacji, regionalizmu i regionalizacji, handlu międzynarodowego, produkcji międzynarodowej, konkurencyjności międzynarodowej, migracji międzynarodowej, polityki handlowej, bilansu płatniczego;

2) znać podstawowe fakty dotyczące handlu międzynarodowego i produkcji międzynarodowej oraz wskazywać na ich związek z teorią handlu i przedsiębiorstwa międzynarodowego;

3) wymieniać i objaśniać na gruncie ekonomii argumenty na rzecz liberalizacji handlu międzynarodowego oraz jej ograniczania;

4) wskazać skutki globalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem globalizacji międzynarodowych rynków finansowych;

5) scharakteryzować problemy nierównomiernego rozwoju gospodarczego na świecie

Umiejętności

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien nabyć umiejętność:

1) posługiwania się podstawowymi miarami specjalizacji oraz konkurencyjności międzynarodowej;

2) analizowania i interpretowania bilansu płatniczego

3) analizowania skutków polityki handlowej

4) analizowania skutków zmian kursu walutowego

Postawy/Kompetencje

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien:

1) uświadamiać sobie, jakie uwarunkowania i współzależności łączą gospodarkę krajową ze światem zewnętrznym;

2) nabyć postawę otwartości wobec świata zewnętrznego.

3) rozumieć związki rzeczowe i instytucjonalne w gospodarce światowej

ować i charakteryzować podstawowe pojęcia odnoszące się do gospodarki światowej, globalizacji, regionalizmu i regionalizacji, handlu międzynarodowego, produkcji międzynarodowej, konkurencyjności międzynarodowej, migracji międzynarodowej, polityki handlowej, bilansu płatniczego;

2) znać podstawowe fakty dotyczące handlu międzynarodowego i produkcji międzynarodowej oraz wskazywać na ich związek z teorią handlu i przedsiębiorstwa międzynarodowego;

3) wymieniać i objaśniać argumenty na rzecz liberalizacji handlu międzynarodowego oraz jej ograniczania na gruncie ekonomii;

4) wskazać skutki globalizacji, ze szczególnym uwzględnieniem globalizacji międzynarodowych rynków finansowych;

5) scharakteryzować problemy nierównomiernego rozwoju gospodarczego na świecie

Umiejętności

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien nabyć umiejętność:

1) posługiwania się podstawowymi miarami specjalizacji oraz konkurencyjności międzynarodowej;

2) analizowania i interpretowania bilansu płatniczego

3) analizowania skutków polityki handlowej

Postawy/Kompetencje

W wyniku przeprowadzonych zajęć student powinien:

1) stać się świadom uwarunkowań i współzależności łączących gospodarkę krajową ze światem zewnętrznym;

2) nabyć postawę otwartości wobec świata zewnętrznego.

3) rozumieć związki rzeczowe i instytucjonalne w gospodarce światow

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2025/2026" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2026-02-16 - 2026-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: (brak danych)
Prowadzący grup: (brak danych)
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/2025" (w trakcie)

Okres: 2025-03-03 - 2025-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Serwach
Prowadzący grup: Tomasz Serwach
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (zakończony)

Okres: 2024-02-26 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anetta Kuna-Marszałek
Prowadzący grup: Anetta Kuna-Marszałek
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Janusz Świerkocki
Prowadzący grup: Janusz Świerkocki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Metody dydaktyczne:

wykład z prezentacją PowerPoint

Sposoby i kryteria oceniania:

45% punktów wyznacza próg zaliczenia zajęć (ocena dst).

Metody weryfikacji i oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów uczenia się:

Zaliczenie w formie pisemnej (test plus krótkie pytania). Zasada „open books, open notes”, czyli dozwolone jest korzystanie z literatury i własnych notatek (wykluczone nośniki elektroniczne).

Szczegółowe treści kształcenia:

Globalizacja – proces powstawania i rozwoju gospodarki światowej. Globalizacja rynków i globalizacji produkcji. Rola globalnych instytucji. Główne kanały globalizacji (handel, przepływy kapitału). Czynniki sprawcze (postęp techniczny, polityka gospodarcza). Debata o globalizacji - główne wątki. Pojęcie gospodarki światowej: podmiotowe i funkcjonalne.


Przyczyny i korzyści z handlu w świetle teorii. Merkantylizm. Teorie klasyczne i neoklasyczne: przewaga absolutna i względna. Teorie współczesne: zróżnicowanie dóbr, korzyści skali, niedoskonała konkurencja, zmiana technologiczna. Nowa teoria mikroekonomiczna: handlują przedsiębiorstwa, a nie kraje.


Najważniejsze cechy handlu międzynarodowego. Wielkość, dynamika i struktura obrotów towarowych. Główni eksporterzy i importerzy. Handel wewnątrzgałęziowy i międzygałęziowy. Handel wartością dodaną. Handel usługami i jego formy. Główni eksporterzy i importerzy. Miary uzależnienia od handlu.


Produkcja międzynarodowa. Formy internacjonalizacji przedsiębiorstw. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie: poziome i pionowe. Znaczenie w gospodarce światowej. Przedsiębiorstwo międzynarodowe: definicja, skala, pochodzenie. Motywy ekspansji zagranicznej i teorie przedsiębiorstwa międzynarodowego. Przedsiębiorstwo międzynarodowe a kraj macierzysty i kraj goszczący.


Międzynarodowy transfer wiedzy. Rola wiedzy w gospodarce. Specyfika transferu wiedzy. Kanały transferu wiedzy: handlowe i pozahandlowe. Własność intelektualna: przyczyny i sposoby jej ochrony. Sposoby i skala naruszeń praw własności intelektualnej.


Polityka gospodarcza państwa wobec zagranicy. Pojęcie zagranicznej polityki gospodarczej, polityki handlowej, międzynarodowej polityki handlowej. Podstawowe narzędzia. Multilateralizm: zasady i działalność GATT/WTO. Regionalizm i regionalizacja. Liberalizacji handlu a protekcjonizm na gruncie ekonomii – główne argumenty. Ekonomia polityczna protekcjonizmu.


Makroekonomiczne związki gospodarki krajowej z gospodarką światową. Definicja i struktura bilansu płatniczego. Problem równowagi bilansu płatniczego. Ekonomiczna interpretacja równowagi płatniczej. Kurs walutowy – rola i rodzaje. Przywracanie równowagi płatniczej przy stałym i płynnym kursie walutowym.


Międzynarodowe rynki finansowe. Pojęcie i segmenty międzynarodowego rynku finansowego. Przemiany strukturalne na międzynarodowym rynku finansowym. Kryzysy finansowe: kryzys zadłużeniowy i kryzysy współczesne. Sposoby przeciwdziałania kryzysom finansowym.


Międzynarodowe migracje zarobkowe. Pojęcie i typy migracji międzynarodowej. Teoretyczna interpretacja migracji zarobkowej: neoklasyczna teoria ekonomiczna, teoria skumulowanej przyczynowości. Główne kierunki współczesnych migracji. Skutki migracji zarobkowych w obszarach wysyłających i docelowych.


Nierównomierny rozwój gospodarczy na świecie. Mierniki zróżnicowania gospodarczego świata. Charakterystyka gospodarki rozwijającej się. Główne elementy teorii wzrostu w ujęciu klasycznym i neoklasycznym oraz teorii wzrostu endogenicznego. Ekonomia rozwoju: teorie pierwszej i drugiej generacji. Koncepcja trwałego rozwoju.


Rola handlu międzynarodowego i polityki handlowej w rozwoju gospodarczym. Teoria handlu międzynarodowego a rozwój gospodarczy. Rodzaje polityki handlowej mające przyspieszyć rozwój: porozumienia towarowe; strategia antyimportowa i proeksportowa; specjalne strefy ekonomiczne. Miejsce krajów rozwijających się w wielostronnym systemie współpracy międzynarodowej na rzecz rozwoju.


Konkurencyjność międzynarodowa. Pojęcie konkurencyjności i jej poziomy. Determinanty międzynarodowej konkurencyjności gospodarek. Modele gospodarek według źródeł konkurencyjności. Pomiar konkurencyjności gospodarek: na podstawie realnego efektywnego kursu walutowego oraz relatywnych jednostkowych kosztów pracy.


Literatura:

Podstawowa:

1. A. Bąkiewicz, U. Żuławska (redakcja naukowa), Rozwój w dobie globalizacji, PWE, Warszawa 2010.

2. R. Orłowska, K. Żołądkiewicz (redakcja naukowa), Globalizacja i regionalizacja w gospodarce światowej, PWE, Warszawa 2012.

3. J. Świerkocki, Zarys ekonomii międzynarodowej, PWE, Warszawa 2011.

Uzupełniająca:

1. A. Budnikowski, Ekonomia międzynarodowa, PWE, Warszawa 2017

2. R. Matera, J. Skodlarski, Gospodarka światowa. Geneza i ewolucja do czasów pandemii, PWN, Warszawa 2021 2012.

3. A. Zielińska-Głębocka, Współczesna gospodarka światowa. Przemiany, innowacje, kryzysy, rozwiązania regionalne, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Janusz Świerkocki
Prowadzący grup: Janusz Świerkocki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T

Metody dydaktyczne:

wykład wspomagany prezentacją

Sposoby i kryteria oceniania:

W zależności od sytuacji pandemicznej. Jeśli zostanie przywrócona możliwość spotkań stacjonarnych, odbędzie się egzamin pisemny (test plus krótkie pytania). W przeciwnym wypadku nie wykluczam egzaminu ustnego.


Szczegółowe treści kształcenia:

Gospodarka światowa – powstanie i rozwój. Pojęcie gospodarki światowej: podmiotowe i funkcjonalne. Fazy rozwoju gospodarki światowej. Czynniki sprawcze (postęp techniczny, polityka gospodarcza).

Współczesny handel międzynarodowy. Wielkość, dynamika i struktura obrotów towarowych. Główni eksporterzy i importerzy. Handel wewnątrzgałęziowy i międzygałęziowy. Handel usługami i jego formy. Główni eksporterzy i importerzy. Przyczyny rozwoju handlu. Handel wartością dodaną. Znaczenie handlu dla poszczególnych krajów.

Przyczyny i korzyści z handlu w świetle teorii. Merkantylizm. Teorie klasyczne i neoklasyczne. Teorie współczesne: zróżnicowanie dóbr, korzyści skali, niedoskonała konkurencja, zmiana technologiczna. Nowa teoria mikroekonomiczna: handlują przedsiębiorstwa, a nie kraje.

Produkcja międzynarodowa. Formy internacjonalizacji przedsiębiorstw. Zagraniczne inwestycje bezpośrednie: poziome i pionowe. Znaczenie w gospodarce światowej. Przedsiębiorstwo międzynarodowe: definicja, skala, pochodzenie. Motywy ekspansji zagranicznej i teorie przedsiębiorstwa międzynarodowego. Przedsiębiorstwo międzynarodowe a kraj macierzysty i kraj goszczący.

Międzynarodowy transfer wiedzy. Rola wiedzy w gospodarce. Specyfika transferu wiedzy. Kanały transferu wiedzy: handlowe i pozahandlowe. Własność intelektualna: przyczyny i sposoby jej ochrony. Skala naruszeń praw własności i

Polityka gospodarcza państwa wobec zagranicy. Pojęcie zagranicznej polityki gospodarczej, polityki handlowej, międzynarodowej polityki handlowej. Podstawowe narzędzia. Multilateralizm. Regionalizm i regionalizacja. Liberalizacji handlu a protekcjonizm na gruncie ekonomii – główne argumenty. Ekonomia polityczna protekcjonizmu.

Makroekonomiczne związki gospodarki krajowej z gospodarką światową. Definicja i struktura bilansu płatniczego. Problem równowagi bilansu płatniczego. Ekonomiczna interpretacja równowagi płatniczej. Kurs walutowy. Przywracanie równowagi płatniczej przy stałym i płynnym kursie walutowym.

Międzynarodowe rynki finansowe. Pojęcie i segmenty międzynarodowego rynku finansowego. Przemiany strukturalne na międzynarodowym rynku finansowym. Kryzysy finansowe: kryzys zadłużeniowy i kryzysy współczesne. Sposoby przeciwdziałania kryzysom finansowym.

Międzynarodowe migracje zarobkowe. Pojęcie i typy migracji międzynarodowej. Teoretyczna interpretacja migracji zarobkowej: neoklasyczna teoria ekonomiczna, teoria skumulowanej przyczynowości. Główne kierunki współczesnych migracji. Skutki migracji zarobkowych w obszarach wysyłających i docelowych.

Nierównomierny rozwój gospodarczy na świecie. Mierniki zróżnicowania gospodarczego świata. Charakterystyka gospodarki rozwijającej się. Główne elementy teorii wzrostu w ujęciu klasycznym i neoklasycznym oraz teorii wzrostu endogenicznego. Ekonomia rozwoju: teorie pierwszej i drugiej generacji. Kryzys ekonomii rozwoju. Koncepcja trwałego rozwoju.

Rola handlu międzynarodowego i polityki handlowej w rozwoju gospodarczym. Teoria handlu międzynarodowego a rozwój gospodarczy. Rodzaje polityki handlowej krajów rozwijających się mające przyspieszyć rozwój: porozumienia towarowe; strategia antyimportowa i proeksportowa; specjalne strefy ekonomiczne. Miejsce krajów rozwijających się w wielostronnym systemie współpracy międzynarodowej na rzecz rozwoju.

Konkurencyjność międzynarodowa. Pojęcie konkurencyjności i jej poziomy. Determinanty międzynarodowej konkurencyjności gospodarek. Modele gospodarek według źródeł konkurencyjności. Pomiar konkurencyjności gospodarek: na podstawie realnego efektywnego kursu walutowego oraz relatywnych jednostkowych kosztów pracy.


Globalizacja. Pojęcie globalizacji: globalizacja rynków i produkcji. Czynniki sprawcze. Korzyści i zagrożenia. Antyglobaliści. Próby uporządkowania procesów globalizacyjnych. Pandemia i jej skutki dla współpracy międzynarodowej.



Literatura:

Podstawowa:

1. A. Bąkiewicz, U. Żuławska (redakcja naukowa), Rozwój w dobie globalizacji, PWE, Warszawa 2010.

2. T. Rynarzewski, A. Zielińska-Głębocka, Międzynarodowe stosunki gospodarcze. Teoria wymiany i polityki handlu międzynarodowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.

3. J. Świerkocki, Zarys ekonomii międzynarodowej, PWE, Warszawa 2011.

Uzupełniająca:

1. R. Orłowska, K. Żołądkiewicz (redakcja naukowa), Globalizacja i regionalizacja w gospodarce światowej, PWE, Warszawa 2012.

2. A. Budnikowski, Ekonomia międzynarodowa, PWE, Warszawa 2017

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-6