Zbrodnia i pamięć. Wybrane zagadnienia z zakresu badań nad przemocą etniczną
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1300-JABL06 |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Zbrodnia i pamięć. Wybrane zagadnienia z zakresu badań nad przemocą etniczną |
Jednostka: | Wydział Studiów Międzynarodowych i Politologicznych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
2.00
LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Forma studiów: | stacjonarne |
Wymagania wstępne: | Zainteresowanie badaniami nad przemocą i pamięcią. |
Skrócony opis: |
Kurs „Zbrodnia i pamięć….” ma charakter transdyscyplinarny, a jego przedmiotem są wybrane problemy naukowe rozwijane współcześnie na styku studiów nad przemocą (w tym w szczególności genocide studies) oraz studiów nad pamięcią (memory studies). Główny cel kursu stanowi przyjrzenie się morfologii wybranych konfliktów politycznych oraz towarzyszących im aktów przemocy zbiorowej na podstawie literatury naukowej i następnie zestawienie ich z obrazami tych samych wydarzeń zapisanymi w pamięci społecznej. Podobne ujęcie analizowanej problematyki służy poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, jak rozumiane są zbrodnie przeciwko ludzkości w świetle prawa międzynarodowego i nauk społecznych, a „jak społeczeństwa je pamiętają” (Connerton), czyli jak zmienia się pamięć i postawy kolejnych pokoleń reprezentujących ofiary i sprawców wobec oficjalnych/naukowych wersji historii i składających się na nie obrazów, symboli i „faktów”. |
Efekty uczenia się: |
W zakresie wiedzy: 13SM- 1A_W02: Zna terminologię nauk o polityce i administracji, w zakresie stosunków międzynarodowych oraz jej zastosowania w obrębie pokrewnych dyscyplin naukowych. Posiada elementarną wiedzę na temat powiązania internacjologii z innymi dziedzinami nauki i dyscyplinami naukowymi obszarów, z których została ona wyodrębniona (P6S_WG, P6S_WK) 13SM- 1A_W06: Zna i rozumie na poziomie zaawansowanym procesy zmian struktur i instytucji stosunków międzynarodowych oraz o ich przebieg i konsekwencje, zarówno w ujęciu historycznym, jak i współczesnym (P6U_WG). W zakresie umiejętności: 13SM-1A_U01: Potrafi prawidłowo interpretować zjawiska społeczne (kulturowe, polityczne, prawne, ekonomiczne) zachodzące w obszarze stosunków międzynarodowych (P6U_U). W zakresie kompetencji społecznych: 13SM-1A_K01: Jest gotów do podejmowania wyzwań ze świadomością znaczenia wiedzy dla rozwiązywania problemów poznawczych i praktycznych (P6S_K). 13SM-1A_K02: Jest gotów do krytycznej oceny wiedzy i umiejętności własnych i pochodzących z innych źródeł oraz, na tej podstawie, formułowania potrzeb i zadań poznawczych i praktycznych (P6S_KK). |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/2021" (zakończony)
Okres: | 2021-03-08 - 2021-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin, 300 miejsc
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Pietraszczyk-Sękowska | |
Prowadzący grup: | Joanna Pietraszczyk-Sękowska, Katarzyna Wasiak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Informacje dodatkowe: | Zgodnie z Zarządzeniem Rektora UŁ nr 174 z 18.09.2020 – zajęcia odbywają się zdalnie. |
|
Metody dydaktyczne: | wykład konwersatoryjny, burza mózgów, metoda problemowa, praca zespołowa |
|
Sposoby i kryteria oceniania: | Metody i kryteria oceniania: Prezentacja lub poster nt. wybranej lektury opracowanej w odniesieniu do treści kształcenia przedmiotu (20/25-minutowe wystąpienie w 3/4-osobowych grupach). UWAGA: Egzamin końcowy online polega na grupowej prezentacji analiz lektur via Teams. Każdy uczestnik kursu zobowiązany jest do omówienia własnej części analizy oraz wysłuchania przynajmniej dwóch innych prezentacji (lektur). Stuprocentowa obecność i znacząca aktywność w czasie zajęć na przestrzeni semestru mogą przełożyć się na podniesienie oceny o 0.5 punktu. |
|
Treści kształcenia: | 1. Agresja, przemoc, trauma: wstęp do typologii zjawisk przemocowych i ich następstw. 2. Masakra - czystka etniczna - ludobójstwo: spory definicyjne z perspektywy nauk społecznych. 3. „Zbrodnie okrucieństwa” (atrocity crimes) w ujęciu prawnym: przeszłość vs współczesność. 4. Mechanizmy narodzin zbrodni: między uniwersalizmem i partykularyzmem przemocy zbiorowej. 5. Zbrodnia a język. 6. Biopolityka i nekrorządy: odgórne zarządzanie ciałem za życia i po śmierci. 7. Pamięć w dyskursie politologicznym i antropologicznym. 8. Pamięć, niepamięć, kontrpamięć, czyli w poszukiwaniu własnej prawdy. 9. Postpamięć – pamięć drugiego pokolenia. Kazus Bałkanów. 10. Nośniki pamięci – miejsca, kultura, język: od Ormian, przez Holocaust po Rwandę. 11. Ekshumacje: między wiedzą sądową a polityką (pamięci). 12. Sięgając pamięcią wstecz: co dziś wiemy o masakrze w Namibii? 13. Współczesne wyzwania (nie)pamięci w Ameryce Łacińskiej (2 spotkania). 14. Ludobójstwo bez przemocy kulturowej? (Nie)możliwy kazus Kambodży. LEKTURY DO WYBORU: 1) Aleksijewicz Swietłana, Wojna nie ma w sobie nic z kobiety, Czarne, Wołowiec 2016 2) Barthyany Sacha, A co ja mam z tym wspólnego? Zbrodnia popełniona w marcu 1945. Dzieje mojej rodziny, Czytelnik, Warszawa 2017 3) Boyd Julia, Wakacje w III Rzeszy. Narodziny faszyzmu oczami zwykłych ludzi, Warszawa 2019 Miller Alice, Zniewolone dzieciństwo. Ukryte źródła tyranii, Media Rodzina 2016 4) Grynberg Mikołaj, Oskarżam Auschwitz. Opowieści rodzinne, Czarne 2014 5) Dolot Miron, Zabić głodem. Sowieckie ludobójstwo na Ukrainie, WUJ, 2014 6) Draculić Slavenka, Oni nie skrzywdziliby nawet muchy. Zbrodniarze wojenni przed Trybunałem w Hadze, W.A.B., 2019 7) Kapka Kassabova, W stronę Ochrydy. Podróż przez wojnę i pokój, Czarne, Wołowiec 2021 8) Kobylarczyk, Strup. Hiszpania rozdrapuje rany, Czarne, Wołowiec 2019 9) Domosławski Artur, Śmierć w Amazonii, Wielka Litera, 2013 10) Rabij Marek, Najważniejszy wrzesień świata, Kronika niezauważonego ludobójstwa na Rohingach, W.A.B., 2019 11) Smoleński Paweł, Zielone migdały, czyli po co światu Kurdowie, Czarne 2016. 12) Smoleński Paweł, Pochówek dla rezuna, Czarne, 2017 13) Short Philip, Pol Pot. Pola śmierci, Prószyńska i Ska, Warszawa 2016 14) Szabłowski Witold, Sprawiedliwi Zdrajcy. Sąsiedzi z Wołynia, Znak, Warszawa 2016 15) Terzani Tiziano, Duchy. Korespondencje z Kambodży, W.A.B. 2015 16) Tochman Wojciech, Dzisiaj narysujemy śmierć, Wołowiec 2010 17) Zaremba Bielawski Maciej, Higieniści. Z dziejów eugeniki, Czarne, Wołowiec, 2014 |
|
Literatura: |
1. Agamben G., Co zostaje z Auschwitz?, Sic!, Warszawa 2008 2. Anstett E., Dreyfus J.-M., Human remain and identification. Mass violence, genocide, and the “forensic turn”, Manchester University Press 2015 3. Appadurai A., Strach przed mniejszościami, PWN, Warszawa 2009 4. Applebaum A., Czerwony głód, Agora 2018 5. Bruneteau B, Wiek ludobójstwa, wyd. Mówią wieki, Warszawa 2005 6. Domańska E. (red.), Pamięć, etyka, historia, Poznań 2002. 7. Domańska E., Nekros. Wprowadzenie do ontologii martwego ciała, PWN, 2016 8. Golka M., Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa 2009 9. Hatzfeld J., Strategia antylop, Czarne, Wołowiec 2009 10. Herman J., Trauma and Recovery, New York: Basic Books, 1992 11. Hirsch M., The Generation of Postmemory: Visual Culture After the Holocaust, Nowy Jork 2012. 12. Kaźmierska K., Biografia i pamięć, Nomos, Kraków 2008 13. Koff C., Pamięć kości, Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita” S.A., 2007 14. Lachowski T., Perspektywa praw ofiar w prawie międzynarodowym, WUŁ, Łódź 2018 15. Le Goff J., Historia i pamięć, Warszawa 2007. 16. Łysak T. (red.), Antologia studiów nad traumą, Universitas, Kraków 2015 17. Mbebme A., Necropolitics, “Public Culture”, vol. 15, nr 1, 2003 18. Midlarsky M., Ludobójstwo w XX wieku, PWN, Warszawa 2010 19. Napiórkowski M., Majewski P., Antropologia pamięci. Zagadnienia i wybór tekstów, WUW, Warszawa 2018 20. Nijakowski L., Ludobojstwo. Historia i socjologia ludzkiej destrukcyjności, Iskry, Warszawa 2018 21. Orwid M., Trauma, Wyd. Literackie, 2009 22. Motyka G., Wołyń ’43, Wyd. Literackie, 2016 23. Münkler H., Wojny naszych czasów, WAM, Kraków 2004 24. Nowinowski S., Pomorski J., Stobiecki R. (red.), Pamięć i polityka historyczna, Łódź 2008 25. O'Brien E., The Exhumation of Mass Graves by International Criminal Tribunals: Nuremberg, the former Yugoslavia and Rwanda, National University of Ireland Galway, 2011 (dostęp: http://hdl.handle.net/10379/2718) 26. Obóz-muzeum. Trauma we współczesnym wystawiennictwie, red. Fabiaszak M., Owsiński M., Kraków 2013. 27. Pollack M, Topografia pamięci, Wołowiec 2017 28. Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006 29. Saryusz-Wolska M. (red.), Pamięć zbiorowa i kulturowa, Kraków 2009 30. Suljagić E., Pocztówki z grobu, Wołowiec 2005. 31. Wierczyńska K., Pojęcie ludobójstwa w kontekście orzecznictwa międzynarodowych trybunałów karnych ad hoc, Scholar, Warszawa 2010 32. Wosińska, Pomnik bliski ciała, [w:] Pominiki w epoce antropocenu, Wyd. UAM, Poznań 2017 33. Yets F., Sztuka pamięci, Warszawa 1977. 34. Zemszała P., Halili R. (red.), Doświadczenie komunizmu – pamięć i język, Toruń 2016. |
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.