UNIWERSYTET ŁÓDZKI - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Metodologia nauk przyrodniczych z elementami bioetyki

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0400-BB901D
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Metodologia nauk przyrodniczych z elementami bioetyki
Jednostka: Wydział Filozoficzno-Historyczny
Grupy:
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 3.00 LUB 5.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Forma studiów:

stacjonarne
Wymagania wstępne:

Wykład konwersatoryjny (13 godzin) kierowany jest do studentów drugiego roku studiów magisterskich, stąd zakłada się, że słuchacze posiadają znajomość nauk przyrodniczych (biologii) oraz metod stosowanych w szczegółowej nauce przyrodniczej. Zakładamy także, że po stronie studentów istnieje wola uzyskania terminologii i wiedzy o charakterze bardziej podstawowym: filozoficznym, w tym metodologicznym, teoriopoznawczym, ontologicznym i etycznym, oraz uzyskania wiedzy o implikacjach, jakie płyną z powyższych problemów dla konkretnych zagadnień stanowiących przedmiot zainteresowania biologów. Znajomość podstaw metodologii pozwoli studentom na samodzielność w organizowaniu własnego warsztatu badawczego. Elementy bioetyki powinny pozwolić studentom na uzyskanie wiedzy o podstawowych stanowiskach współczesnej bioetyki (utylitaryzm, deontologia, bioetyka kulturowa), a także zrozumieć zależności, jakie zachodzą między naukami przyrodniczymi a poziomem rozwoju kulturowego społeczeństwa, które określa sposób funkcjonowania nauki. Zajęcia powinny też uświadomić studentom interdyscyplinarny charakter bioetyki oraz wagę współpracy przedstawicieli nauk przyrodniczych i humanistycznych.
Skrócony opis:

Podstawowe cele niniejszego kursu wiążą się z przedstawieniem zasadniczych pojęć i problemów metodologii ogólnej w odniesieniu do nauk przyrodniczych. Stąd cele szczegółowe lub operacyjne przedmiotu to: posługiwanie się terminologią metodologiczną, spostrzeganie nauk przyrodniczych w obrębie innych nauk, umiejętność definiowania podstawowych pojęć, stosowanie rozumowań właściwych dla nauk przyrodniczych i porównanie z rozumowaniami innych nauk, porządkowanie i klasyfikowanie materiału badawczego, umiejętność formułowania hipotez badawczych i operacjonalizowania wykorzystywanych pojęć, znajomość kategorii wskaźnika. W zakresie bioetyki student wykazuje się wiedzą z zakresu podstawowych stanowisk i argumentów formułowanych we współczesnych dyskusjach bioetycznych. W szczególności potrafi odnieść się do zagadnień takich jak transhumanizm, dylematy dotyczące końca i początku życia ludzkiego, zrównoważony rozwój, etyka badań naukowych - ze szczególnym uwzględnieniem badań z użycie zwierząt.
Efekty uczenia się:

Student zna i rozumie miejsce nauk przyrodniczych w obrębie innych nauk szczegółowych

Stosuje odpowiednie metody analizy materiału badawczego.

Zna metody dedukcji i redukcji przy analizie i uzasadnianiu twierdzeń.

Formułuje definicje, porządkuje materiał badawczy oraz klasyfikuje dziedzinę badawczą i kwalifikuje przedmioty tej dziedziny.

Zna techniki sprawdzania poprawności rozumowań naukowych.

Potrafi poprawnie sformułować hipotezę badawczą i dokonać operacjonalizacji występującej w niej pojęć.

Zna pojęcie wskaźnika i jest w stanie zidentyfikować pojęcia, które w obrębie danej dyscypliny naukowej badane są poprzez wykorzystanie wskaźników.

Zna kryteria klasyfikacji terorii oraz hipotez jako naukowych

Dostrzega problemy bioetyczne w prowadzonych badaniach przyrodniczych i potrafi odwołać się do pewnych stanowisk filozoficznych bądź metodologicznych (ze szczególnym uwzględnieniem utylitaryzmu, deontologii oraz stanowisk bioetyki kulturowej).

Student wykazuję postawę otwartości i gotowości do dialogu w dyskusjach z osobami reprezentującymi odmienne stanowiska światopoglądowe oraz potrafi dokonać krytycznego namysłu nad własnymi wyborami i podać ich racjonalne, poprawne metodologicznie uzasadnienie.

Realizowane kierunkowe efekty kształcenia:

Student:

w pracy kieruje się zasadami szeroko rozumianej etyki zawodowej oraz bioetyki (04B-2A_K04)

Ocenia krytycznie wyniki własnych obserwacji lub pomiarów oraz informacje z literatury naukowej, Internetu i innych mediów odnoszące się do ochrony środowiska (04OŚ2A_K02)

aktywnie i samodzielnie poszerza swoją wiedzę, będąc świadomym jej metodologicznych uwarunkowań (04B-2A_K05)

współdziała w zespołach tematycznych i interdyscyplinarnych z zakresu biologii, pełniąc w nich różne role i będąc świadomym metodologii badań charakterystycznych dla poszczególnych dyscyplin (04Bt_2A_K02)

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2019/2020" (zakończony)

Okres: 2019-10-01 - 2020-02-23
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 13 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Joanna Miksa, Marek Nowak
Prowadzący grup: Joanna Miksa, Marek Nowak
Strona przedmiotu: http://filozof.uni.lodz.pl/~zawidzki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

Wykład konwersatoryjny.
Sposoby i kryteria oceniania:

1. Kolokwium zaliczeniowe (100%).
Szczegółowe treści kształcenia:

W zakresie metodologii nauk przyrodniczych omawiane będą następujące zagadnienia:


1. Rozumowania

– definicja rozumowania

– składniki rozumowania: przesłanki i wniosek

– relacja przesłanek do wniosku: rozumowania niezawodne i zawodne

– materialna i formalna poprawność rozumowania

– różne typy rozumowań: rozumowania redukcyjne i dedukcyjne; wnioskowanie, wyjaśnianie, dowodzenie, sprawdzanie; znaczenie każdej z powyższych kategorii w prowadzeniu badań naukowych

– rozumowania indukcyjne jako przykład rozumowań zawodnych

– indukcja enumeracyjna: pojęcie i rodzaje

– problemy z indukcją częściową: paradoks czarnego kruka, efekt potwierdzania, problem

czarnego łabędzia

– indukcja eliminacyjna: pojęcie

– kanony Milla (zgodności, różnicy, łączny zgodności i różnicy, zmian towarzyszących, reszt)


2. Model hipotetyczno-dedukcyjny w nauce

– pojęcie hipotezy badawczej i warunki, jakie powinna spełniać

– typy hipotez badawczych: opisowe i relacyjne (korelacyjne i przyczynowe)

– pojęcie teorii naukowej; cechy dystynktywne teorii naukowych; teoria naukowa a hipoteza badawcza; teoria naukowa a prawo naukowe

– operacjonalizacja pojęć wykorzystywanych w pracy badawczej

– pojęcia weryfikacji i falsyfikacji hipotezy badawczej (teorii naukowej)


3. Poprawne formułowanie definicji

– formy definicji

– definicje sprawozdawcze, projektujące i regulujące

– błędy w definiowaniu

– definicje perswazyjne


4. Wskaźniki i pomiar w naukach przyrodniczych

– pojęcie wskaźnika w naukach przyrodniczych

– wskaźniki definicyjne i rzeczowe, probabilistyczne i bezwyjątkowe

– pomiar jako homomorfizm

– arbitralność jednostki mierniczej

– typy skal pomiarowych: skale nominalne, porządkowe, interwałowe, ilorazowe, absolutne

– skale logarytmiczne jako skale dostosowane do ludzkiej percepcji


W zakresie bioetyki omawiane będą następujące zagadnienia:


1. Definicja etyki, etyka deskryptywna, normatywna, aksjologicznie neutralne pojęcie moralności.

2. Etyka badań naukowych. Badania z wykorzystaniem zwierząt.

3. Problematyka początku i końca życia ludzkiego.

4. Interdyscyplinarny charakter bioetyki.

Literatura:

Metodologia:

K. Ajdukiewicz, Logika pragmatyczna, Warszawa 1975.

T. Pawłowski, Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych, Warszawa 1978.

K. Szymanek, Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa 2004.

Uzupełniająco:

H.J. Adlèr, G.J. Mallenbergh (red.), Research methodology in the social, behavioural & life sciences, London 1999.

G. Marczyk, D. DeMatteo, D. Festinger (red.), Essentials of Research Design and Methodology, Hoboken 2005.

P. Puzan, Research Methodology: the Aims, Practices and Ethics of Science, Springer 2016.

Bioetyka:

J. Habermas, Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Warszawa 2003.

K. Szewczyk, Bioetyka. Medycyna na granicach życia, Warszawa 2009.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2018/2019" (zakończony)

Okres: 2018-10-01 - 2019-02-10
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 13 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Katarzyna de Lazari-Radek, Michał Zawidzki
Prowadzący grup: Katarzyna de Lazari-Radek, Michał Zawidzki
Strona przedmiotu: http://filozof.uni.lodz.pl/~zawidzki
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

Wykład konwersatoryjny.
Sposoby i kryteria oceniania:

1. Kolokwium zaliczeniowe (100%).
Szczegółowe treści kształcenia:

W zakresie metodologii nauk przyrodniczych omawiane będą następujące zagadnienia:


1. Rozumowania

– definicja rozumowania

– składniki rozumowania: przesłanki i wniosek

– relacja przesłanek do wniosku: rozumowania niezawodne i zawodne

– materialna i formalna poprawność rozumowania

– różne typy rozumowań: rozumowania redukcyjne i dedukcyjne; wnioskowanie, wyjaśnianie, dowodzenie, sprawdzanie; znaczenie każdej z powyższych kategorii w prowadzeniu badań naukowych

– rozumowania indukcyjne jako przykład rozumowań zawodnych

– indukcja enumeracyjna: pojęcie i rodzaje

– problemy z indukcją częściową: paradoks czarnego kruka, efekt potwierdzania, problem

czarnego łabędzia

– indukcja eliminacyjna: pojęcie

– kanony Milla (zgodności, różnicy, łączny zgodności i różnicy, zmian towarzyszących, reszt)


2. Model hipotetyczno-dedukcyjny w nauce

– pojęcie hipotezy badawczej i warunki, jakie powinna spełniać

– typy hipotez badawczych: opisowe i relacyjne (korelacyjne i przyczynowe)

– pojęcie teorii naukowej; cechy dystynktywne teorii naukowych; teoria naukowa a hipoteza badawcza; teoria naukowa a prawo naukowe

– operacjonalizacja pojęć wykorzystywanych w pracy badawczej

– pojęcia weryfikacji i falsyfikacji hipotezy badawczej (teorii naukowej)


3. Poprawne formułowanie definicji

– formy definicji

– definicje sprawozdawcze, projektujące i regulujące

– błędy w definiowaniu

– definicje perswazyjne


4. Wskaźniki i pomiar w naukach przyrodniczych

– pojęcie wskaźnika w naukach przyrodniczych

– wskaźniki definicyjne i rzeczowe, probabilistyczne i bezwyjątkowe

– pomiar jako homomorfizm

– arbitralność jednostki mierniczej

– typy skal pomiarowych: skale nominalne, porządkowe, interwałowe, ilorazowe, absolutne

– skale logarytmiczne jako skale dostosowane do ludzkiej percepcji


W zakresie bioetyki omawiane będą następujące zagadnienia:


1. Definicja etyki, etyka deskryptywna, normatywna, aksjologicznie neutralne pojęcie moralności.

2. Etyka badań naukowych. Badania z wykorzystaniem zwierząt.

3. Problematyka początku i końca życia ludzkiego.

4. Interdyscyplinarny charakter bioetyki.

Literatura:

Metodologia:

K. Ajdukiewicz, Logika pragmatyczna, Warszawa 1975.

T. Pawłowski, Tworzenie pojęć i definiowanie w naukach humanistycznych, Warszawa 1978.

K. Szymanek, Sztuka argumentacji. Słownik terminologiczny, Warszawa 2004.

Uzupełniająco:

H.J. Adlèr, G.J. Mallenbergh (red.), Research methodology in the social, behavioural & life sciences, London 1999.

G. Marczyk, D. DeMatteo, D. Festinger (red.), Essentials of Research Design and Methodology, Hoboken 2005.

P. Puzan, Research Methodology: the Aims, Practices and Ethics of Science, Springer 2016.

Bioetyka:

J. Habermas, Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Warszawa 2003.

K. Szewczyk, Bioetyka. Medycyna na granicach życia, Warszawa 2009.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2017/2018" (zakończony)

Okres: 2017-10-01 - 2018-02-09
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 13 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Szymon Frankowski, Joanna Miksa
Prowadzący grup: Szymon Frankowski, Joanna Miksa
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów
Czy ECTS?:

T
Metody dydaktyczne:

Wykład konwersatoryjny.

Sposoby i kryteria oceniania:

1. Obecność na zajęciach.

2. Kolokwium zaliczeniowe.
Szczegółowe treści kształcenia:

1. Definicja etyki, etyka deskryptywna, normatywna, aksjologicznie neutralne pojęcie moralności.

2. Etyka badań naukowych. Badania z wykorzystaniem zwierząt.

3. Problematyka początku i końca życia ludzkiego.

4. Interdyscyplinarny charakter bioetyki


5. Ogólna metodologia nauk. Rodzaje wiedzy. Podział nauk.

6. Zarys nauki o języku.

7. Elementy semiotyki

8. Pojęcie definicji. Podział ze względu na budowę, zadania.

Błędy w definiowaniu.

9. Ład pojęciowy w nauce.
Literatura:

J. Habermas, Przyszłość natury ludzkiej. Czy zmierzamy do eugeniki liberalnej?, Warszawa 2003.

K. Szewczyk, Bioetyka. Medycyna na granicach życia, Warszawa 2009.

Z. Hajduk, Ogólna metodologia nauk, Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2001

A. Grobler, Metodologia nauk, Wydawnictwo Wydawnictwo Znak, Kraków 2008
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.
kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-9