Ekotoksykologia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0400-S101UD |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ekotoksykologia |
Jednostka: | Wydział Biologii i Ochrony Środowiska |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
4.00
LUB
3.00
(w zależności od programu)
|
Język prowadzenia: | polski |
Forma studiów: | stacjonarne |
Wymagania wstępne: | Posiada wiedzę z zakresu chemii organicznej i nieorganicznej na poziomie licencjatu, potrafi wykonywać proste oznaczenia z zakresu analizy biochemiczno-biofizycznej. |
Skrócony opis: |
Omówione zostaną; podstawowe pojęcia z toksykologii środowiskowej, metabolizm ksenobiotyków w organizmach zwierzęcych i roślinnych, biomarkery skażeń, oraz zagadnienia dotyczące toksycznych związków organicznych pestycydów i dioksyn. Wykład obejmował będzie także informacje związane ze skażeniem powietrza oraz wpływem wybranych czynników fizycznych (promieniowanie jonizujące, hałas) na organizm człowieka. Zakres tematyczny ćwiczeń skupia się na problemach dotyczących obecności związków toksycznych w środowisku oraz ich wpływu na organizmy żywe. Studenci zapoznawani są z metodami badawczymi wykorzystywanymi w analizie środowiskowej, tj.: metodami chromatograficznymi, technikami miareczkowania oraz metodami spektrofotometrycznymi w zakresie światła widzialnego i nadfioletu. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu kursu student: 1.definiuje podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii tzn. pojęcie trucizny, krzywej dawka-efekt, LD50, MRL itp. 2. klasyfikuje biomarkery wykorzystywane w toksykologii (stężenie methemoglobiny i hemoglobiny tlenkowęglowej, aktywność acetylocholinoesterazy). 3. podaje przykłady biomarkerów ocenianych w aspekcie ekotoksykologicznym na poziomie - subkomórkowym (molekularnym i biochemicznym), komórkowym, organizmów, populacji, biocenoz oraz ekosystemu. 4. opisuje podstawowe pojęcia dotyczące pestycydów (podział ze względu na właściwości biologiczne, okresy karencji i prewencji, klasy toksyczności). 5. porównuje mechanizmy działania wybranych toksyn środowiskowych (dioksyny, wielocykliczne węglowodory aromatyczne, chlorofenole) 6. opisuje podstawowe zagadnienia dotyczące skażenia atmosfery: smog, zanik warstwy ozonowej, rola kwaśnych deszczy 7. objaśnia mechanizm działania czynników fizycznych tj. promieniowania jonizującego i hałasu na organizm człowieka 8. dokonuje pomiarów aktywności acetylocholinoesterazy we krwi oraz stężenie żelaza i azotynów w wodzie 9. rozpoznaje różne patologiczne formy hemoglobiny, tj.: hemoglobinę tlenkowęglową, cyjanmethemoglobinę i methemoglobinę 10. posługuje się metodami chromatograficznymi, technikami miareczkowania oraz metodami spektrofotometrycznymi w zakresie światła widzialnego i nadfioletu 11. ocenia krytycznie wyniki własnych obserwacji lub pomiarów oraz informacje z literatury naukowej, Internetu i innych mediów odnoszące się do skażeń środowiska Realizowane kierunkowe efekty kształcenia: 04OŚ2A_W02, 04OŚ2A_W03, 04OŚ2A_W09, 04OŚ2A_U04, 04OŚ2A_U07, 04OŚ2A_U08, 04OŚ2A_K01, 04OŚ2A_K04, 04OŚ2A_K05, 04OŚ2A_K09 |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2018/2019" (zakończony)
Okres: | 2018-10-01 - 2019-02-10 |
Przejdź do planu
PN W
CLE
WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Bożena Bukowska | |
Prowadzący grup: | Anna Barańska, Bożena Bukowska, Kinga Malinowska, Katarzyna Mokra, Paulina Sicińska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia laboratoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Czy ECTS?: | T |
|
Metody dydaktyczne: | Podające: wykład ilustrowany prezentacjami; poszukujące i praktyczne: ćwiczenia laboratoryjne |
|
Sposoby i kryteria oceniania: | Podstawą do zaliczenia przedmiotu stanowi zaangażowanie studenta na ćwiczeniach laboratoryjnych, wykazanie się umiejętnościami praktycznymi oraz pozytywne wyniki kolokwium końcowego (40%) i egzaminu pisemnego (60%). |
|
Szczegółowe treści kształcenia: | 1. Biomarkery na różnych poziomach organizacji biologicznej 2. Pojęcie trucizny, dawki, krzywej dawka-efekt, charakterystyka odtrutek. 3. Metabolizm ksenobiotyków w organizmach zwierzęcych i roślinnych. 4. Biomarkery wykorzystywane w toksykologii (aktywność AChE, stężenie met-Hb i HbCO). 5. Pojęcia dotyczące pestycydów (podział ze względu na właściwości biologiczne, okresy karencji i prewencji, klasy toksyczności). 6. Charakterystyka organicznych związków toksycznych: dioksyn, wielocyklicznych węglowodorów aromatycznych, polichlorowanych fenoli. 7. Skażenie powietrza (smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa, reakcje wolnorodnikowe w atmosferze). 8. Biomarkery oceniane w aspekcie ekotoksykologicznym na poziomie - subkomórkowym (molekularnym i biochemicznym), komórkowym,organizmów, populacji, biocenoz oraz ekosystemu 9. Zastosowanie technik chromatograficznych, spektrofotometrycznych i techniki cytometrii przepływowej w toksykologii. 10. Zasady oznaczania stężeń azotynów i żelaza w wodzie. 11. Zasada oznaczania aktywności enzymów antyoksydacyjnych: katalazy, peroksydazy glutationowej i dysmutazy ponadtlenkowej. 12. Pomiar aktywności acetylocholinoesterazy jako markera zatruć związkami fosforoorganicznymi. 13. Analiza różnych form hemoglobiny jako markera zatruć tlenkiem węgla (hemoglobina tlenkowęglowa) i substancjami utleniającymi (methemoglobina). |
|
Literatura: |
1. Manahan S.E. „Toxicological Chemistry and Biochemistry” 3 edycja, przekład w języku polskim Koroniak i Boczoń „Toksykologia środowiskowa” PWN Warszawa 2006. 2. Siemiński M. „Środowiskowe zagrożenia zdrowia” Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2001. 3. Piotrowski. J.K. Podstawy toksykologii - PWN, Warszawa 2009 wydanie 2. Artykuły online: 1. Bukowska B., Pieniążek D., Hutnik K., Duda W., [2007]. Acetylo- i butyrylocholinoesteraza – budowa, funkcje i ich inhibitory. Current Topics in Biophysics 30, 11–23 2. Słowińska M., Koter-Michalak M., Bukowska B., [2011]. Wpływ dioksyn na organizm człowieka – badania epidemiologiczne. Medycyna Pracy 62, 643–652 3. Kwiatkowska M., Jarosiewicz P., Bukowska B. [2013]. Glifosat i jego preparaty – toksyczność, narażenie zawodowe i środowiskowe. Medycyna Pracy 64(5), 717–729 4. Pingot D., Pyrzanowski K., Michałowicz J., Bukowska B., [2013]. Toksyczność akrylamidu i jego metabolitu glicydamidu. Medycyna Pracy 64(2):259–271 5. Bukowska, B., Addukty hemoglobiny jako biomarkery narażenia człowieka na wybrane ksenobiotyki. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015; 69: 668-680. 7. Jarosiewicz, M., Bukowska B., [2017]. Tetrabromobisfenol A – toksyczność, narażenie środowiskowe i zawodowe Med Pr 2017;68(1):121 |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2017/2018" (zakończony)
Okres: | 2017-10-01 - 2018-02-09 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 15 godzin
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Bożena Bukowska | |
Prowadzący grup: | Anna Barańska, Bożena Bukowska, Anita Krokosz, Katarzyna Mokra, Aneta Wolska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Ocena zgodna z regulaminem studiów
Ćwiczenia laboratoryjne - Ocena zgodna z regulaminem studiów Wykład - Ocena zgodna z regulaminem studiów |
|
Czy ECTS?: | T |
|
Metody dydaktyczne: | Wykład ilustrowany prezentacjami, ćwiczenia laboratoryjne |
|
Sposoby i kryteria oceniania: | Podstawą do zaliczenia przedmiotu stanowi zaangażowanie studenta na ćwiczeniach laboratoryjnych, wykazanie się umiejętnościami praktycznymi oraz pozytywne wyniki kolokwium końcowego (40%) i egzaminu pisemnego (60%). |
|
Szczegółowe treści kształcenia: | 1. Biomarkery na różnych poziomach organizacji biologicznej 2. Pojęcie trucizny, dawki, krzywej dawka-efekt, charakterystyka odtrutek. 3. Metabolizm ksenobiotyków w organizmach zwierzęcych i roślinnych. 4. Biomarkery wykorzystywane w toksykologii (aktywność AChE, stężenie met-Hb i HbCO). 5. Pojęcia dotyczące pestycydów (podział ze względu na właściwości biologiczne, okresy karencji i prewencji, klasy toksyczności). 6. Charakterystyka organicznych związków toksycznych: dioksyn, wielocyklicznych węglowodorów aromatycznych, polichlorowanych fenoli. 7. Skażenie powietrza (smog, kwaśne deszcze, dziura ozonowa, reakcje wolnorodnikowe w atmosferze). 8. Wpływ wybranych czynników fizycznych (promieniowanie jonizujące, hałas) na organizm człowieka. 9. Zastosowanie technik chromatograficznych, spektrofotometrycznych i techniki cytometrii przepływowej w toksykologii. 10. Zasady oznaczania stężeń azotynów i żelaza w wodzie. 11. Zasada oznaczania aktywności enzymów antyoksydacyjnych: katalazy, peroksydazy glutationowej i dysmutazy ponadtlenkowej. 12. Pomiar aktywności acetylocholinoesterazy jako markera zatruć związkami fosforoorganicznymi. 13. Analiza różnych form hemoglobiny jako markera zatruć tlenkiem węgla (hemoglobina tlenkowęglowa) i substancjami utleniającymi (methemoglobina). |
|
Literatura: |
1. Manahan S.E. „Toxicological Chemistry and Biochemistry” 3 edycja, przekład w języku polskim Koroniak i Boczoń „Toksykologia środowiskowa” PWN Warszawa 2006. 2. Siemiński M. „Środowiskowe zagrożenia zdrowia” Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 2001. 3. Hanke J., Piotrowski J.K. „Biochemiczne podstawy toksykologii”, PZWL, Warszawa, 1980. 4. Kabata-Pendias A., Pendias H. „Biogeochemia pierwiastków śladowych” PWN, Warszawa 1993. 5. Simiński M. „Środowiskowe zagrożenia zdrowia, PWN, Warszawa 2001. 6. Piotrowski. J.K. Podstawy toksykologii - PWN, Warszawa 2009 wydanie 2. 7. Różański Lech „Przemiany pestycydów w organizmach żywych i środowisku” wyd. Agra-Enviro Lab., Poznań 1998. |
Właścicielem praw autorskich jest UNIWERSYTET ŁÓDZKI.