Relacje interpersonalne w podsystemach rodzinnych

T

Efekty uczenia się w zakresie:

wiedzy:

07YR0A_W03- student/ka ma wiedzę teoretyczną odnośnie rodzinnych i relacyjnych czynników znaczących dla rozwoju oraz prawidłowego

funkcjonowania człowieka, dla jego zdrowia psychospołecznego. Student/ka

zna mechanizmy łączące jakość psychologicznego funkcjonowania jednostki z jakością funkcjonowania rodziny i bliskich związków; wie, jak wyjaśniać i interpretować otrzymane wyniki z badań systemu rodzinnego.

07YR0A_W04 student/ka zna główne determinanty (środowiskowe i podmiotowe) jakości relacji interpersonalnych w podsystemach rodzinnych oraz konsekwencje ich zaburzeń

07YR0A_W08 student/ka ma świadomość odpowiedzialności zawodowej i zna zasady etyczne pracy z rodzinami oraz ma wiedzę na temat konieczności dalszego kształcenia się i samodoskonalenia, a także rozwoju osobistego, zawodowego, społecznego

umiejętności:

07YR0A_U09 student/ka potrafi korzystać z literatury i różnych baz danych w celu rozwijania swojej wiedzy i umiejętności; umie dokonać

krytycznej oceny proponowanych treści, związanych

z poszerzaniem umiejętności

kompetencji:

07YR0A_K01 student/ka posiada zdolność wyrażania swych myśli, poglądów

i przekonań; krytycznie analizuje zarówno swoje poglądy i działania, jak i poglądy i działania innych

Wykład (podający i problemowy).

Oceniane elementy pracy zaliczeniowej:

Punktacja

Zagadnienie powinno być poprzedzone chwytliwym tytułem. 0-10

Zgodność tematu pracy z problematyką wykładów. Temat musi być węższy, odnoszący się do konkretnego problemu. 0-10

Umiejętność krytycznego myślenia 0-10

Umiejętność korzystania ze źródeł naukowych 0-10

Poprawność formalna – zawiera cytowania i bibliografię zgodne ze stylem APA 7 0-10

Poprawność językowa – pod względem ortografii, interpunkcji i gramatyki0-10

Poprawność stylistyczna – styl jest zgodny z normą pisania akademickiego, ma charakter naukowy, a nie potoczny (autor nie używa kolokwializmów), a jednocześnie nie jest przestylizowany (autor nie używa języka pseudonaukowego czy żargonu z danej dziedziny). 0-10

Nieterminowość -10

Kryteria oceny:

• dostateczne –51-59% - ocena dostateczna (3,0) – 36-41 pkt.

• więcej niż dostateczne –60-69% - ocena dostateczna plus (3,5) 42-48 pkt.

• dobre –70-79% - ocena dobra (4,0) 49-55 pkt.

• więcej niż dobre –80-89% - ocena

dobra plus (4,5) 56-62 pkt.

bardzo dobre – 90-100% - ocena bardzo dobra (5,0) 63-70 pkt.

Zaliczenie z oceną sprawdzające wiedzę i

umiejętności w formie przygotowania raportu z

empirycznego, anglojęzycznego artykułu odnoszącego się do problematyki

relacji interpersonalnych, opublikowanego w ostatnich dwóch latach (2022-

2024). Raport powinien zawierać następujące punkty:

Cel pracy

Uczestnicy badań

Procedura badań i narzędzia badawcze

Rezultaty badań

Słowa kluczowe

Ocena krytyczna rezultatów badań: zalety i słabości.

Dyskusja podczas wykładów.

Weryfikacja następujących efektów uczenia się:

07YR0A_W03; 07YR0A_W04; 07YR0A_W08; 07YR0A_U09; 07YR0A_K01.

Wprowadzenie do problematyki relacji interpersonalnych.

Teorie psychologiczne wyjaśniające kształtowanie się wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych (psychoanalityczno-ewolucyjne, perspektywa społeczno-psychologiczna, teorie społecznego uczenia się, perspektywa systemów rodzinnych i ekologicznych).

Specyfika badań psychologicznych nad rodzinnymi relacjami interpersonalnymi.

Typologie relacji interpersonalnych.

Relacje rodzinne w ujęciu psychologicznym (rozwój relacji w ujęciu E. Eriksona, chronologia zmienności relacji wewnątrzrodzinnych).

Relacje interpersonalne a komunikacja rodzinna (rozwojowe modele relacji interpersonalnych, mechanizmy podtrzymujące relację i niszczące ją, rola wybaczania i wdzięczności w relacjach).

Psychologiczne uwarunkowania funkcjonowania interpersonalnego w relacji z rodzeństwem (determinanty podmiotowe i środowiskowe).

Relacje z rodzeństwem w perspektywie kulturowej i w obliczu zmian społecznych( kultura kolektywistyczna vs. indywidualistyczna, złożona struktura rodzin, rodziny zastępcze i adopcyjne, późne rodzicielstwo i jedynactwo).

Konflikty w systemach relacyjnych (oblicza transgresji w relacjach interpersonalnych).

Trudne relacje w rodzeństwie (konflikt, agresja, przemoc, rywalizacja, faworyzacja).

Relacje wewnątrzrodzinne w okresie dorosłości (rodzice-dorosłe dzieci,

dorosłe rodzeństwa).

Specyfika relacji z dziadkami w systemie rodziny (rodzaje relacji i ich typologie,

znaczenie relacji z dziadkami dla osiągnięć szkolnych wnuków, znaczenie wnuków dla jakości życia dziadków).

Profilaktyka w zakresie kształtowania prawidłowych relacji

interpersonalnych.

Adler, R.B, Rosenfeld, L.B., Proctor, II R.F. (2011). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Wyd. Rebis.

Gaś, Z.B. (2016). Rodzina a profilaktyka zaburzeń w zachowaniu. Lublin: Wyd.

Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.

Kuczyńska, A. (1998). Sposób na bliski związek. Zachowania wiążące w procesie kształtowania się i utrzymania więzi w bliskich związkach. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN.

Mandal, E. (2017). Kobiety, mężczyźni, bliskie związki. Warszawa: PWN.

Napora, E. (2019). Relacje w rodzinie samotnej matki. Znaczenie wsparcia od

dziadków dla komunikowania się z rówieśnikami. Częstochowa: Wyd. UH-P.

Sikorski, W. (2021). Psychologia relacji wewnątrzrodzinnych. Warszawa: Difin.

Szymańska, P. (2019). Uwarunkowania relacji z rodzeństwem we wczesnej

dorosłości. Łódź: Wyd. UŁ.

Walęcka – Matyja, K. (2018). Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w

aspekcie funkcjonowania psychospołecznego i krytycznych wydarzeń życiowych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Efekty uczenia się w zakresie:

wiedzy:

07YR0A_W03- student/ka ma wiedzę teoretyczną odnośnie rodzinnych i relacyjnych czynników znaczących dla rozwoju oraz prawidłowego

funkcjonowania człowieka, dla jego zdrowia psychospołecznego. Student/ka

zna mechanizmy łączące jakość psychologicznego funkcjonowania jednostki z jakością funkcjonowania rodziny i bliskich związków; wie, jak wyjaśniać i interpretować otrzymane wyniki z badań systemu rodzinnego.

07YR0A_W04 student/ka zna główne determinanty (środowiskowe i podmiotowe) jakości relacji interpersonalnych w podsystemach rodzinnych oraz konsekwencje ich zaburzeń

07YR0A_W08 student/ka ma świadomość odpowiedzialności zawodowej i zna zasady etyczne pracy z rodzinami oraz ma wiedzę na temat konieczności dalszego kształcenia się i samodoskonalenia, a także rozwoju osobistego, zawodowego, społecznego

umiejętności:

07YR0A_U09 student/ka potrafi korzystać z literatury i różnych baz danych w celu rozwijania swojej wiedzy i umiejętności; umie dokonać

krytycznej oceny proponowanych treści, związanych

z poszerzaniem umiejętności

kompetencji:

07YR0A_K01 student/ka posiada zdolność wyrażania swych myśli, poglądów

i przekonań; krytycznie analizuje zarówno swoje poglądy i działania, jak i poglądy i działania innych

Wykład (podający i problemowy).

Oceniane elementy pracy zaliczeniowej:

Punktacja

Zagadnienie powinno być poprzedzone chwytliwym pytaniem. 0-10

Zgodność tematu pracy z problematyką wykładów. Temat musi być węższy, odnoszący się do konkretnego problemu. 0-10

Umiejętność krytycznego myślenia 0-10

Umiejętność korzystania ze źródeł naukowych 0-10

Poprawność formalna – zawiera cytowania i bibliografię zgodne ze stylem APA 7 0-10

Poprawność językowa – pod względem ortografii, interpunkcji i gramatyki0-10

Poprawność stylistyczna – styl jest zgodny z normą pisania akademickiego, ma charakter naukowy, a nie potoczny (autor nie używa kolokwializmów), a jednocześnie nie jest przestylizowany (autor nie używa języka pseudonaukowego czy żargonu z danej dziedziny). 0-10

Nieterminowość -10

Kryteria oceny:

• dostateczne –51-59% - ocena dostateczna (3,0) – 36-41 pkt.

• więcej niż dostateczne –60-69% - ocena dostateczna plus (3,5) 42-48 pkt.

• dobre –70-79% - ocena dobra (4,0) 49-55 pkt.

• więcej niż dobre –80-89% - ocena

dobra plus (4,5) 56-62 pkt.

bardzo dobre – 90-100% - ocena bardzo dobra (5,0) 63-70 pkt.

Zaliczenie z oceną sprawdzające wiedzę i

umiejętności w formie przygotowania raportu z

empirycznego, anglojęzycznego artykułu odnoszącego się do problematyki

relacji interpersonalnych, opublikowanego w ostatnich dwóch latach (2020-

2022). Raport powinien zawierać następujące punkty:

Cel pracy

Uczestnicy badań

Procedura badań i narzędzia badawcze

Rezultaty badań

Słowa kluczowe

Ocena krytyczna rezultatów badań: zalety i słabości.

Dyskusja podczas wykładów.

Weryfikacja następujących efektów uczenia się:

07YR0A_W03; 07YR0A_W04; 07YR0A_W08; 07YR0A_U09; 07YR0A_K01.

Wprowadzenie do problematyki relacji interpersonalnych.

Teorie psychologiczne wyjaśniające kształtowanie się wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych (psychoanalityczno-ewolucyjne, perspektywa społeczno-psychologiczna, teorie społecznego uczenia się, perspektywa systemów rodzinnych i ekologicznych).

Specyfika badań psychologicznych nad rodzinnymi relacjami interpersonalnymi.

Typologie relacji interpersonalnych.

Relacje rodzinne w ujęciu psychologicznym (rozwój relacji w ujęciu E. Eriksona, chronologia zmienności relacji wewnątrzrodzinnych).

Relacje interpersonalne a komunikacja rodzinna (rozwojowe modele relacji interpersonalnych, mechanizmy podtrzymujące relację i niszczące ją, rola wybaczania i wdzięczności w relacjach).

Psychologiczne uwarunkowania funkcjonowania interpersonalnego w relacji z rodzeństwem (determinanty podmiotowe i środowiskowe).

Relacje z rodzeństwem w perspektywie kulturowej i w obliczu zmian społecznych( kultura kolektywistyczna vs. indywidualistyczna, złożona struktura rodzin, rodziny zastępcze i adopcyjne, późne rodzicielstwo i jedynactwo).

Konflikty w systemach relacyjnych (oblicza transgresji w relacjach interpersonalnych).

Trudne relacje w rodzeństwie (konflikt, agresja, przemoc, rywalizacja, faworyzacja).

Relacje wewnątrzrodzinne w okresie dorosłości (rodzice-dorosłe dzieci,

dorosłe rodzeństwa).

Specyfika relacji z dziadkami w systemie rodziny (rodzaje relacji i ich typologie,

znaczenie relacji z dziadkami dla osiągnięć szkolnych wnuków, znaczenie wnuków dla jakości życia dziadków).

Profilaktyka w zakresie kształtowania prawidłowych relacji

interpersonalnych.

Adler, R.B, Rosenfeld, L.B., Proctor, II R.F. (2011). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Wyd. Rebis.

Gaś, Z.B. (2016). Rodzina a profilaktyka zaburzeń w zachowaniu. Lublin: Wyd.

Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.

Kuczyńska, A. (1998). Sposób na bliski związek. Zachowania wiążące w procesie kształtowania się i utrzymania więzi w bliskich związkach. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN.

Mandal, E. (2017). Kobiety, mężczyźni, bliskie związki. Warszawa: PWN.

Napora, E. (2019). Relacje w rodzinie samotnej matki. Znaczenie wsparcia od

dziadków dla komunikowania się z rówieśnikami. Częstochowa: Wyd. UH-P.

Sikorski, W. (2021). Psychologia relacji wewnątrzrodzinnych. Warszawa: Difin.

Szymańska, P. (2019). Uwarunkowania relacji z rodzeństwem we wczesnej

dorosłości. Łódź: Wyd. UŁ.

Walęcka – Matyja, K. (2018). Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w

aspekcie funkcjonowania psychospołecznego i krytycznych wydarzeń życiowych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Efekty uczenia się w zakresie:

wiedzy:

07YR0A_W03- student/ka ma wiedzę teoretyczną odnośnie rodzinnych i relacyjnych czynników znaczących dla rozwoju oraz prawidłowego

funkcjonowania człowieka, dla jego zdrowia psychospołecznego. Student/ka

zna mechanizmy łączące jakość psychologicznego funkcjonowania jednostki z jakością funkcjonowania rodziny i bliskich związków; wie, jak wyjaśniać i interpretować otrzymane wyniki z badań systemu rodzinnego.

07YR0A_W04 student/ka zna główne determinanty (środowiskowe i podmiotowe) jakości relacji interpersonalnych w podsystemach rodzinnych oraz konsekwencje ich zaburzeń

07YR0A_W08 student/ka ma świadomość odpowiedzialności zawodowej i zna zasady etyczne pracy z rodzinami oraz ma wiedzę na temat konieczności dalszego kształcenia się i samodoskonalenia, a także rozwoju osobistego, zawodowego, społecznego

umiejętności:

07YR0A_U09 student/ka potrafi korzystać z literatury i różnych baz danych w celu rozwijania swojej wiedzy i umiejętności; umie dokonać

krytycznej oceny proponowanych treści, związanych

z poszerzaniem umiejętności

kompetencji:

07YR0A_K01 student/ka posiada zdolność wyrażania swych myśli, poglądów

i przekonań; krytycznie analizuje zarówno swoje poglądy i działania, jak i poglądy i działania innych

Wykład (podający i problemowy)

Oceniane elementy pracy zaliczeniowej:

Punktacja

Zagadnienie powinno być poprzedzone chwytliwym pytaniem. 0-10

Zgodność tematu pracy z problematyką wykładów. Temat musi być węższy, odnoszący się do konkretnego problemu. 0-10

Umiejętność krytycznego myślenia 0-10

Umiejętność korzystania ze źródeł naukowych 0-10

Poprawność formalna – zawiera cytowania i bibliografię zgodne ze stylem APA 7 0-10

Poprawność językowa – pod względem ortografii, interpunkcji i gramatyki0-10

Poprawność stylistyczna – styl jest zgodny z normą pisania akademickiego, ma charakter naukowy, a nie potoczny (autor nie używa kolokwializmów), a jednocześnie nie jest przestylizowany (autor nie używa języka pseudonaukowego czy żargonu z danej dziedziny). 0-10

Nieterminowość -10

Kryteria oceny:

• dostateczne –51-59% - ocena dostateczna (3,0) – 36-41 pkt.

• więcej niż dostateczne –60-69% - ocena dostateczna plus (3,5) 42-48 pkt.

• dobre –70-79% - ocena dobra (4,0) 49-55 pkt.

• więcej niż dobre –80-89% - ocena

dobra plus (4,5) 56-62 pkt.

bardzo dobre – 90-100% - ocena bardzo dobra (5,0) 63-70 pkt.

Zaliczenie z oceną sprawdzające wiedzę i

umiejętności w formie przygotowania raportu z

empirycznego, anglojęzycznego artykułu odnoszącego się do problematyki

relacji interpersonalnych, opublikowanego w ostatnich dwóch latach (2020-

2022). Raport powinien zawierać następujące punkty:

Cel pracy

Uczestnicy badań

Procedura badań i narzędzia badawcze

Rezultaty badań

Słowa kluczowe

Ocena krytyczna rezultatów badań: zalety i słabości.

Dyskusja podczas wykładów.

Weryfikacja następujących efektów uczenia się:

07YR0A_W03; 07YR0A_W04; 07YR0A_W08; 07YR0A_U09; 07YR0A_K01.

Weryfikacja następujących efektów uczenia się:

07YR0A_W03; 07YR0A_W04; 07YR0A_W08; 07YR0A_U09; 07YR0A_K01.

Wprowadzenie do problematyki relacji interpersonalnych.

Teorie psychologiczne wyjaśniające kształtowanie się wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych (psychoanalityczno-ewolucyjne, perspektywa społeczno-psychologiczna, teorie społecznego uczenia się, perspektywa systemów rodzinnych i ekologicznych).

Specyfika badań psychologicznych nad rodzinnymi relacjami interpersonalnymi.

Typologie relacji interpersonalnych.

Relacje rodzinne w ujęciu psychologicznym (rozwój relacji w ujęciu E. Eriksona, chronologia zmienności relacji wewnątrzrodzinnych).

Relacje interpersonalne a komunikacja rodzinna (rozwojowe modele relacji interpersonalnych, mechanizmy podtrzymujące relację i niszczące ją, rola wybaczania i wdzięczności w relacjach).

Psychologiczne uwarunkowania funkcjonowania interpersonalnego w relacji z rodzeństwem (determinanty podmiotowe i środowiskowe).

Relacje z rodzeństwem w perspektywie kulturowej i w obliczu zmian społecznych( kultura kolektywistyczna vs. indywidualistyczna, złożona struktura rodzin, rodziny zastępcze i adopcyjne, późne rodzicielstwo i jedynactwo).

Konflikty w systemach relacyjnych (oblicza transgresji w relacjach interpersonalnych).

Trudne relacje w rodzeństwie (konflikt, agresja, przemoc, rywalizacja, faworyzacja).

Relacje wewnątrzrodzinne w okresie dorosłości (rodzice-dorosłe dzieci,

dorosłe rodzeństwa).

Specyfika relacji z dziadkami w systemie rodziny (rodzaje relacji i ich typologie,

znaczenie relacji z dziadkami dla osiągnięć szkolnych wnuków, znaczenie wnuków dla jakości życia dziadków).

Profilaktyka w zakresie kształtowania prawidłowych relacji

interpersonalnych.

Podstawowa

Adler, R.B, Rosenfeld, L.B., Proctor, II R.F. (2018). Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się. Poznań: Wyd. Rebis.

Gaś, Z.B. (2016). Rodzina a profilaktyka zaburzeń w zachowaniu. Lublin: Wyd. Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.

Kaźmierczak, M. (2008). Oblicza empatii w relacjach małżeńskich. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wyd. UG.

Kuczyńska, A. (1998). Sposób na bliski związek. Zachowania wiążące w procesie kształtowania się i utrzymania więzi w bliskich związkach. Warszawa: Wyd. Instytutu Psychologii PAN.

Mandal, E. (2017). Kobiety, mężczyźni, bliskie związki. Warszawa: PWN.

Napora, E. (2019). Relacje w rodzinie samotnej matki. Znaczenie wsparcia od dziadków dla komunikowania się z rówieśnikami. Częstochowa: Wyd. UH-P.

Szymańska, P. (2019). Uwarunkowania relacji z rodzeństwem we wczesnej dorosłości. Walęcka – Matyja, K. (2018). Relacje interpersonalne dorosłych rodzeństw w aspekcie funkcjonowania psychospołecznego i krytycznych wydarzeń życiowych, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Uzupełniająca:

Chojnacka, B. (2021). Doświadczenie parentyfikacji. Impuls: Kraków.

Dwyer, D. (2005). Bliskie relacje interpersonalne. GWP: Gdańsk.

Johnson, M.D. (2021). Bliskie związki. 25 największych mitów. PWN: Warszawa.

White, N., Hughes, C. (2021). Rodzeństwo. PWN: Warszawa.

: Wyd. UŁ.