Antropologia w działaniu

T

T

Metody aktywizujące jak dyskusje oraz samodzielne lub zespołowe przygotowanie analizy zadanych przypadków i problemów na zajęcia, w tym podczas zajęć, na bazie poznawanej i omawianej literatury przedmiotowej oraz innych materiałów poglądowych.

Znajomość literatury, aktywność podczas dyskusji, umiejętność pracy w tandemach oraz indywidualnie nad zadaniami zadawanymi podczas zajęć, umiejętności w zaprezentowaniu rozwiązań i pomysłów oraz zagadnień teoretycznych, umiejętność krytycznej oceny własnych założeń.

- aktywność w dyskusji

- znajomość lektur i materiałów

- przedstawienie ustne proponowanego rozwiązania zadań problemowych czy interpretacji przypadków

- zaliczenie końcowe (ustne i pisemne):

a/ ustne: w formie zaprezentowania opracowanego w tandemie rozwiązania problemu (praca w typie ideathonu)

b/ pisemne: sprawdzian z pytaniami z teorii

Celem jest zapoznanie i oswojenie z podejściem badań w działaniu na przykładzie antropologii kulturowej i jej specyficznych narzędzi w wybranym terenie, jakim jest przestrzeń miejska i rozwiązania w niej stosowane.

Zwrócimy szczególną uwagę na te rozwiązania, których celem jest włączanie i wrażliwość na rozmaite grupy użytkowników przestrzeni miejskiej: ludzkich i nie-ludzkich (ze szczególnym uwzględnieniem takich grup marginalizowanych, jak: osoby z niepełnosprawnościami i osoby w kryzysie bezdomności oraz osoby 60+, jak i nieludzcy aktorzy - zwierzęta).

Analizie poddamy też mechanizmy stojące za zamykaniem przestrzeni, izolowaniem w niej, gettoizacją i taką organizacją miejsc, aby wykluczać i odrzucać czy limitować dostęp lub przestrzeń występowania wobec ww. grup i zjawisk.

1. Konteksty historyczne i polityczne pojawienia się badań w działaniu, w tym action research (AR) i participatory action research (PAR).

2. Specyfika terenowa tego typu profilu badań.

3. Metody badawcze stosowane w AR i PAR.

4. Dylematy etyczne obecne w badaniach w działaniu.

5. Współpraca z partnerami społecznymi.

6. Zagadnienia dot. wykluczenia krzyżowego i działań włączających w kontekście takich grup w miejskiej przestrzeni jak: osoby z niepełnosprawnością, w kryzysie bezdomności, 60+ oraz nie-ludzie

7. Problematyka dostępności przestrzeni oraz miejsc i architektury wykluczających ("hostile" lub "defensive")

Wybrane publikacje:

- D. J. Greenwood, Action research czyli o badaniach w działaniu, w: Badania jakościowe. Podejścia i teorie, (red.) D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 115-139.

- B. Tedlock, Obserwowanie uczenisctwa i nrodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 655-675.

- S. Kemmis, R. McTaggart, Uczestniczące badanie interwencyjne. Działanie komunikacyjne i sfera publiczna, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 775-831.

- Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, (red.) H. Cervinkova, B. Gołębniak, Wrocław 2010.

- H. Červinková, Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2012, t. 1(57), s. 7-18.

- C. MacDonald, Understanding participatory action research: A qualitative research methodology option, „Canadian Journal of Action Research” 2012, Vol. 13, Issue 2, ss. 34-50.

- Bob Dick, Reflections on the SAGE Encyclopedia of Action Research and what it says about action research and its methodologies, „Action Research” 2015, Vol. 13(4), s. 431-444.

- The SAGE Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. (red.). Peter Reason, Hilary Bradbury, SAGE 2008.

Literatura szczegółowo odnosząca się do treści kształcenia nr 6 i 7 (punkt wyżej): będzie udostępniana w postaci źródeł, linków, plików czy wskazówek bibliograficznych z odpowiednim wyprzedzeniem przed wybranymi zajęciami.

T

Literatura jak i zagadnienia szczegółowe projektów i prezentacji mogą zmieniać się co roku w zależności od rozpoznania aktualnych potrzeb współpracujących z kierunkiem partnerów z otoczenia społecznego oraz potrzeb i idei zgłaszanych przez uczestników i uczestniczki zajęć.

W r. ak. 2022/2023 kontynuowane będzie wiodące zagadnienie, jakim jest wykluczenie krzyżowe oraz współzależne z tym następujące kategorie: dostępność przestrzeni (w tym tzw. architektura wykluczająca - ang. "hostile" lub "defensive") - poczucie bezpieczeństwa - relacje oparte na współwystępowaniu różnorodności w przestrzeni (czym warunkowany jest charakter owych relacji, kwestia poprawy owych relacji; przy pomocy jakich narzędzi, kto to może/powinien czynić i w jaki sposób oraz po co; rekomendowane rozwiązania) . Problemy te będą rozpatrywane w kontekście studiów nad niepełnosprawnością i bezdomnością (wykluczeniem mieszkaniowym) oraz migracjami.

Metody aktywizujące jak dyskusje oraz samodzielne lub zespołowe przygotowanie analizy zadanych przypadków i problemów na zajęcia, w tym podczas zajęć, na bazie poznawanej i omawianej literatury przedmiotowej.

Znajomość literatury, aktywność podczas dyskusji, umiejętność pracy w tandemach badawczych oraz indywidualnie nad zagadnieniem na zaliczenie, zaprojektowanie badania, przeprowadzenie działania, umiejętności w zaprezentowaniu poszczególnych etapów pracy nad projektem i jego rezultatów, umiejętność krytycznej oceny własnych założeń.

- aktywność w dyskusji

- znajomość lektur i materiałów

- przedstawienie ustne (także z wykorzystaniem prezentacji) proponowanego rozwiązywania zadań problemowych czy interpretacji przypadków

- zaliczenie końcowe (ustne) w formie prezentacji samodzielnie opracowanego zagadnienia przez osoby studiujące (samodzielny wybór zagadnienia przy wsparciu osoby prowadzącej zajęcia)

1. Konteksty historyczne i polityczne pojawienia się badań w działaniu, w tym action research (AR) i participatory action research (PAR).

2. Specyfika terenowa tego typu profilu badań.

3. Metody badawcze stosowane w AR i PAR.

4. Dylematy etyczne obecne w badaniach w działaniu.

5. Współpraca z partnerami społecznymi.

6. Zagadnienia dot. wykluczenia krzyżowego w kontekście niepełnosprawności, bezdomności oraz migracji

7. Problematyka dostępności przestrzeni oraz miejsc i architektury wykluczających ("hostile" lub "defensive")

Lektura podstawowa:

- A. Góral, B. Jałocha, G. Mazurkiewicz, M. Zawadzki, Badania w działaniu. Książka dla kształcących się w naukach społecznych, Seria: Action Research w Teorii i Praktyce Akademickiej, Kraków 2019

- Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, red. H. Červinková, B. D. Gołębniak, Wrocław 2010.

- Y. Winkin, Antropologia komunikacji. Od teorii do badań terenowych - rozdział 7.

- M. Hammersley, P. Atkinson, Metody badań terenowych - rozdział 5.

- P. Chomczyński, Wybrane problemy etyczne w badaniach. Obserwacja uczestnicząca ukryta, “Przegląd Socjologii Jakościowej”, 2006, t. 2, nr 1, s.68-87.

- E. Czykwin, Stygmat społeczny, 2007.

- D. Cieślikowska, N. Sarata, DYSKRYMINACJA WIELOKROTNA – historia, teorie, przegląd badań, Warszawa 2012.

- B. BOROWSKA-BESZTA, Wkład antropologii kulturowej w studia nad niepełnosprawnością.

- J. Szołtysek, MIASTO DOSTOSOWANE DO POTRZEB OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH – PRZYKŁAD DZIAŁAŃ CZĘSTOCHOWY I GLIWIC.

- E. Ciaputa, A. Król, M. Warat, Genderowy wymiar niepełnosprawności. Sytuacja kobiet z niepełnosprawnościami wzroku, ruchu i słuchu, w: Polscy (Nie)pełnosprawni. Pomiędzy deklaracjami a realiami, Kraków 214, s.275-334.

- A. Miśniakiewicz, Miasta dostępne dla osób starszych – przegląd koncepcji projektowych.

- M. Mostowska, Liminalność jako doświadczenie terenowe w badaniu grupy bezdomnych Polaków w Brukseli.

- E. T. HALL, Ukryty wymiar [w:] Antropologia kultury, 2011, red. A. Mencwel, s. 138-152.

- K. Pobłocki, Antropologia miasta – urbanizacja, przestrzeń i relacje społeczne, “Lud” 2011, t. 95, s. 69-91.

- M. Dymnicka, Od miejsca do nie-miejsca, “Acta Universitas Lodzensis. Folia Sociologica” 2011, t. 26, s. 35-52.

- A. MAKOWSKA, LEKCJA Z POSTHUMANISTYKI: RZECZY I NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ, “Niepełnosprawność i Rehabilitacja? 2022: 4.

- G. Jarzębowska, Od izolacji do zoopolis. W stronę międzygatunkowej koncepcji przestrzeni, w: Zwierzęta, gender i kultura. Perspektywa ekologiczna, etyczna i krytyczna, pr. zb., Lublin 2014, http://biosamigos.pl/

- J. Wolch, Anima urbis, w: Miasta / zwierzęta, Seria: Almanach Antropologiczny Communicare t. 8, Warszawa 2020.

Teksty uzupełniające:

- D. J. Greenwood, Action research czyli o badaniach w działaniu, w: Badania jakościowe. Podejścia i teorie, (red.) D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 115-139.

- B. Tedlock, Obserwowanie uczenisctwa i nrodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 655-675.

- S. Kemmis, R. McTaggart, Uczestniczące badanie interwencyjne. Działanie komunikacyjne i sfera publiczna, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 775-831.

- H. Červinková, Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2012, t. 1(57), s. 7-18.

- C. MacDonald, Understanding participatory action research: A qualitative research methodology option, „Canadian Journal of Action Research” 2012, Vol. 13, Issue 2, ss. 34-50.

- Bob Dick, Reflections on the SAGE Encyclopedia of Action Research and what it says about action research and its methodologies, „Action Research” 2015, Vol. 13(4), s. 431-444.

- The SAGE Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. (red.). Peter Reason, Hilary Bradbury, SAGE 2008.

- P. Grocholiński, M. Just, B. Michalska-Dominiak, M. Kołodziejczak, A. Michalska-Żyła, Design thinking dla edukatorów, Łódź 2022.

T

Literatura jak i zagadnienia szczegółowe projektów i prezentacji mogą zmieniać się co roku w zależności od rozpoznania aktualnych potrzeb współpracujących z kierunkiem partnerów z otoczenia społecznego oraz potrzeb i idei zgłaszanych przez uczestników i uczestniczki zajęć.

W r. ak. 2021/2022 kontynuowane będzie wiodące zagadnienie, jakim jest wykluczenie krzyżowe oraz współzależne z tym następujące kategorie: dostępność przestrzeni (tzn. architektura wykluczająca - za ang. znaczeniem: "hostile" lub "defensive") - poczucie bezpieczeństwa - relacje oparte na współwystępowaniu różnorodności w przestrzeni.

Metody aktywizujące, dyskusje, wykonanie projektów i prezentacji.

Znajomość literatury, aktywność podczas dyskusji, umiejętność pracy w tandemach badawczych oraz indywidualnie nad zagadnieniem na zaliczenie, zaprojektowanie badania, przeprowadzenie działania, umiejętności w zaprezentowaniu poszczególnych etapów pracy nad projektem i jego rezultatów, umiejętność krytycznej oceny własnych założeń.

1. Konteksty historyczne i polityczne pojawienia się badań w działaniu, w tym action research (AR) i participatory action research (PAR).

2. Specyfika terenowa tego typu profilu badań.

3. Metody badawcze stosowane w AR i PAR.

4. Dylematy etyczne obecne w badaniach w działaniu.

5. Współpraca z partnerami społecznymi.

6. Zagadnienia dot. wykluczenia krzyżowego, niepełnosprawności oraz bezdomności

7. Problematyka dostępności przestrzeni oraz miejsc i architektury wykluczających ("hostile" lub "defensive").

Wybrane publikacje:

- D. J. Greenwood, Action research czyli o badaniach w działaniu, w: Badania jakościowe. Podejścia i teorie, (red.) D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 115-139.

- B. Tedlock, Obserwowanie uczenisctwa i nrodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 655-675.

- S. Kemmis, R. McTaggart, Uczestniczące badanie interwencyjne. Działanie komunikacyjne i sfera publiczna, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 775-831.

- Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, (red.) H. Cervinkova, B. Gołębniak, Wrocław 2010.

- H. Červinková, Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2012, t. 1(57), s. 7-18.

- C. MacDonald, Understanding participatory action research: A qualitative research methodology option, „Canadian Journal of Action Research” 2012, Vol. 13, Issue 2, ss. 34-50.

- Bob Dick, Reflections on the SAGE Encyclopedia of Action Research and what it says about action research and its methodologies, „Action Research” 2015, Vol. 13(4), s. 431-444.

- The SAGE Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. (red.). Peter Reason, Hilary Bradbury, SAGE 2008.

Literatura szczegółowo odnosząca się do treści kształcenia nr 6 i 7 (punkt wyżej): będzie udostępniana w postaci źródeł, linków, plików czy wskazówek bibliograficznych z odpowiednim wyprzedzeniem przed wybranymi zajęciami.

T

Literatura jak i zagadnienia szczegółowe projektów i prezentacji mogą zmieniać się co roku w zależności od rozpoznania aktualnych potrzeb współpracujących z kierunkiem partnerów z otoczenia społecznego oraz potrzeb i idei zgłaszanych przez uczestników i uczestniczki zajęć.

W r. ak. 20/21 wiodącym zagadnieniem będzie kwestia wykluczenia krzyżowego (na przykładzie niepełnosprawności i bezdomności) oraz współzależna z tym, dostępność przestrzeni, w tym architektura wykluczająca (za ang. znaczeniem: "hostile" lub "defensive").

Metody aktywizujące, dyskusje, wykonanie projektów i prezentacji.

Znajomość literatury, aktywność podczas dyskusji, umiejętność pracy w tandemach badawczych oraz indywidualnie nad zagadnieniem na zaliczenie, zaprojektowanie badania, przeprowadzenie działania, umiejętności w zaprezentowaniu poszczególnych etapów pracy nad projektem i jego rezultatów, umiejętność krytycznej oceny własnych założeń.

1. Konteksty historyczne i polityczne pojawienia się badań w działaniu, w tym action research (AR) i participatory action research (PAR).

2. Specyfika terenowa tego typu profilu badań.

3. Metody badawcze stosowane w AR i PAR.

4. Dylematy etyczne obecne w badaniach w działaniu.

5. Współpraca z partnerami społecznymi.

6. Zagadnienia dot. wykluczenia krzyżowego, niepełnosprawności oraz bezdomności

7. Problematyka dostępności przestrzeni oraz miejsc i architektury wykluczających ("hostile" lub "defensive").

Wybrane publikacje:

- D. J. Greenwood, Action research czyli o badaniach w działaniu, w: Badania jakościowe. Podejścia i teorie, (red.) D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 115-139.

- B. Tedlock, Obserwowanie uczenisctwa i nrodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 655-675.

- S. Kemmis, R. McTaggart, Uczestniczące badanie interwencyjne. Działanie komunikacyjne i sfera publiczna, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 775-831.

- Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, (red.) H. Cervinkova, B. Gołębniak, Wrocław 2010.

- H. Červinková, Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2012, t. 1(57), s. 7-18.

- C. MacDonald, Understanding participatory action research: A qualitative research methodology option, „Canadian Journal of Action Research” 2012, Vol. 13, Issue 2, ss. 34-50.

- Bob Dick, Reflections on the SAGE Encyclopedia of Action Research and what it says about action research and its methodologies, „Action Research” 2015, Vol. 13(4), s. 431-444.

- The SAGE Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. (red.). Peter Reason, Hilary Bradbury, SAGE 2008.

Literatura szczegółowo odnosząca się do treści kształcenia nr 6 i 7 (punkt wyżej): będzie udostępniana w postaci źródeł, linków, plików czy wskazówek bibliograficznych z odpowiednim wyprzedzeniem przed wybranymi zajęciami.

T

Literatura jak i zagadnienia szczegółowe projektów i prezentacji mogą zmieniać się co roku w zależności od rozpoznania aktualnych potrzeb współpracujących z kierunkiem partnerów z otoczenia społecznego oraz potrzeb i idei zgłaszanych przez uczestników i uczestniczki zajęć.

Metody aktywizujące, dyskusje, wykonanie projektów i prezentacji.

Znajomość literatury, aktywność podczas dyskusji, umiejętność pracy w zespole nad zagadnieniem na zaliczenie, zaprojektowanie badania, przeprowadzenie działania, umiejętności w zaprezentowaniu poszczególnych etapów pracy nad projektem i jego rezultatów, umiejętność krytycznej oceny własnych założeń.

1. Konteksty historyczne i polityczne pojawienia się badań w działaniu, w tym action research (AR) i participatory action research (PAR).

2. Specyfika terenowa tego typu profilu badań.

3. Metody badawcze stosowane w AR i PAR.

4. Dylematy etyczne obecne w badaniach w działaniu.

5. Współpraca z partnerami społecznymi.

Wybrane publikacje:

- D. J. Greenwood, Action research czyli o badaniach w działaniu, w: Badania jakościowe. Podejścia i teorie, (red.) D. Jemielniak, Warszawa 2012, s. 115-139.

- B. Tedlock, Obserwowanie uczenisctwa i nrodziny etnografii publicznej, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 655-675.

- S. Kemmis, R. McTaggart, Uczestniczące badanie interwencyjne. Działanie komunikacyjne i sfera publiczna, w: Metody badań jakościowych, t. 1, (red.) N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, s. 775-831.

- Badania w działaniu. Pedagogika i antropologia zaangażowane, (red.) H. Cervinkova, B. Gołębniak, Wrocław 2010.

- H. Červinková, Badania w działaniu i zaangażowana antropologia edukacyjna, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja” 2012, t. 1(57), s. 7-18.

- C. MacDonald, Understanding participatory action research: A qualitative research methodology option, „Canadian Journal of Action Research” 2012, Vol. 13, Issue 2, ss. 34-50.

- Bob Dick, Reflections on the SAGE Encyclopedia of Action Research and what it says about action research and its methodologies, „Action Research” 2015, Vol. 13(4), s. 431-444.

- The SAGE Handbook of Action Research. Participative Inquiry and Practice. (red.). Peter Reason, Hilary Bradbury, SAGE 2008.